Με αυτούς παίζουν, διασκεδάζουν, συζητάνε, τσακώνονται, βρίσκουν κοινά ενδιαφέροντα και ανακαλύπτουν τη ζωή. Χάρη σε αυτούς, τα παιδιά κοινωνικοποιούνται και γίνονται πιο ανεξάρτητα. Οι φίλες και οι φίλοι είναι απαραίτητοι και για τα παιδιά μας. Τι γίνεται όμως αν δεν τους εγκρίνουμε;
Φιλία.... μία σχέση ζωής;
Όλοι γνωρίζετε την σημαντικότητα της φιλίας. Οι περισσότεροι μάλιστα διατηρείτε κάποιες φιλίες από τα παιδικά σας χρόνια και γνωρίζετε πόσο ανεκτίμητες είναι. Η ζωή χωρίς φίλους θα ήταν πραγματικά άδεια. Υπάρχουν πολλοί μυθικοί αλλά και ιστορικοί φίλοι, όπως ο Αχιλλέας και ο Πάτροκλος, ο Ορέστης και ο Πυλάδης, ο Δάμων και ο Φειδίας, ο Φίλιππος και ο Ναθαναήλ και πολλοί άλλοι.
Η φιλία είναι αναγκαία για να αναπτυχθεί σωστά ένα παιδί. Οι φίλοι είναι η πρώτη επαφή των παιδιών με την κοινωνία, άλλωστε είναι τα πρώτα μη οικογενειακά πρόσωπα που έρχονται σε επαφή. Είτε είναι οι πρώτες γνωριμίες στους βρεφονηπιακούς ή παιδικούς σταθμούς. Μέσω των φίλων, τα παιδιά κοινωνικοποιούνται, αυξάνουν την αυτοπεποίθηση τους μαθαίνουν τον εαυτό τους εξωτερικεύουν τα συναισθήματα τους. Έτσι μπορούν να αναπτύξουν την προσωπικότητα τους και να βελτιωθούν.
Εύκολα ή δύσκολα;
Κάθε παιδί ανάλογα με την προσωπικότητα και το χαρακτήρα του, δημιουργεί τις παρέες και τις φιλίες του εύκολα ή δύσκολα. Είναι φυσιολογικό να μην είναι τα παιδιά ίδια. Υπάρχουν παιδιά που πλησιάζουν άμεσα ένα άλλο παιδί και επιζητούν τη φιλία του ενώ άλλα που είναι πιο κλειστά και θέλουν το χρόνο τους για να ανοιχτούν και να δημιουργήσουν τις φιλίες και τις παρέες τους. Κάποια θέλουν ειδικές αφορμές όπως την επικοινωνία μέσα από ανταλλαγές παιχνιδιών. Ακόμη υπάρχουν παιδιά που περιμένουν κάποιο άλλο παιδί να κάνει το πρώτο βήμα για την πρώτη επαφή, την πρώτη κουβέντα ή το πρώτο παιχνίδι. Είναι παιδιά διαθέσιμα να μιλήσουν, να παίξουν και να κάνουν φίλους, όμως τα ίδια δεν παίρνουν ποτέ την πρωτοβουλία. Και υπάρχουν άλλα που όπου βρεθούν πρώτα ξεκινούν τις επαφές. Σε όποια κατηγορία και αν ανήκει το παιδί σας να είστε δίπλα του και να το βοηθάτε σε κάθε βήμα φιλίας ή παρέας.
"Πες μου το φίλο σου, να σου πω ποιος είσαι"
Η λαϊκή παράδοση λέει: "Δείξε μου τον φίλο σου να σου πω ποιος είσαι" και ίσως να έχει κάποια βάση.
Άλλωστε με τους φίλους μεγαλώνουμε και αυτούς έχουν σαν αφορμές για να βελτιώνουμε τον εαυτό μας.
Η γειτονιά: τα παιδιά κρατούν πιο εύκολα φιλίες που μπορούν να συναντήσουν εύκολα.
Δυστυχώς, στις μεγαλουπόλεις η έννοια της γειτονιάς έχει σχεδόν εξαφανιστεί και οι φίλοι απέχουν μεταξύ τους αρκετά.
Η ομοιότητα: τα παιδιά που έχουν κοινές αντιλήψεις και ιδέες, όπως το αν τους αρέσει το διάβασμα ή ένα συγκεκριμένο παιχνίδι, μια εκπομπή στην τηλεόραση κλπ.
Οι κοινές δραστηριότητες: τα παιδιά που μπορούν να κάνουν πράγματα μαζί με άλλα άτομα είτε είναι ετερόφυλα είτε ομόφυλα-για παράδειγμα, δύσκολα θα συναφθεί μια φιλία ανάμεσα σε έναν πολύ καλό "αθλητή" και ένα πολύ καλό "πληροφοριακό".
Καλή επικοινωνία: τα παιδιά που μπορούν να συνεννοηθούν και να ανταλλάξουν πληροφορίες μεταξύ τους θα κάνουν εύκολα δυνατές φιλίες, καθώς θα μοιραστούν μυστικά και απόψεις.
Κι αν δεν σας αρέσουν οι φίλοι του;
Όλοι οι γονείς προβληματίζονται και ανησυχούν για τις παρέες των παιδιών τους και είναι φυσιολογικό. Έχουν την αγωνία με ποιους κάνει παρέα και μήπως παρασυρθούν σε κάτι μη σωστό μέσα από τις συνήθειες των παιδιών που κάνει παρέα. Είναι λογική η ανησυχία όμως θέλει προσοχή στο χειρισμό-όταν διαφωνούμε με τις φιλίες-για να μην έρθουμε σε κόντρα με το παιδί. Μην ξεχνάτε ότι το να απορρίψουμε ή να κατηγορήσουμε τους φίλους μπορεί να μεταφραστεί από το παιδί μας ότι κατηγορούμε ή απορρίπτουμε το ίδιο. Πρέπει να δώσετε στο παιδί να προβληματιστεί και να καταλάβει, τι δεν είναι σωστό στην παρέα του, χωρίς φωνές και απαγορεύσεις. Αν για παράδειγμα ξέρετε πως κάποιος φίλος ή η φίλη του παιδιού σας μιλάει άσχημα, μπορείτε με τον τρόπο σας να του δώσετε να το καταλάβει το ίδιο το παιδί. Δημιουργήστε τις προϋποθέσεις να κρίνει και να δει τα καλά και τα στραβά των φίλων του και πως μπορούν ο ένας να βοηθάει τον άλλο. Παρακολουθείστε την εξέλιξη της παρέας, και να είστε σε εγρήγορση χωρίς να δημιουργείτε εντάσεις.
Μην ξεχνάτε:
Φιλία.... μία σχέση ζωής;
Όλοι γνωρίζετε την σημαντικότητα της φιλίας. Οι περισσότεροι μάλιστα διατηρείτε κάποιες φιλίες από τα παιδικά σας χρόνια και γνωρίζετε πόσο ανεκτίμητες είναι. Η ζωή χωρίς φίλους θα ήταν πραγματικά άδεια. Υπάρχουν πολλοί μυθικοί αλλά και ιστορικοί φίλοι, όπως ο Αχιλλέας και ο Πάτροκλος, ο Ορέστης και ο Πυλάδης, ο Δάμων και ο Φειδίας, ο Φίλιππος και ο Ναθαναήλ και πολλοί άλλοι.
Η φιλία είναι αναγκαία για να αναπτυχθεί σωστά ένα παιδί. Οι φίλοι είναι η πρώτη επαφή των παιδιών με την κοινωνία, άλλωστε είναι τα πρώτα μη οικογενειακά πρόσωπα που έρχονται σε επαφή. Είτε είναι οι πρώτες γνωριμίες στους βρεφονηπιακούς ή παιδικούς σταθμούς. Μέσω των φίλων, τα παιδιά κοινωνικοποιούνται, αυξάνουν την αυτοπεποίθηση τους μαθαίνουν τον εαυτό τους εξωτερικεύουν τα συναισθήματα τους. Έτσι μπορούν να αναπτύξουν την προσωπικότητα τους και να βελτιωθούν.
Εύκολα ή δύσκολα;
Κάθε παιδί ανάλογα με την προσωπικότητα και το χαρακτήρα του, δημιουργεί τις παρέες και τις φιλίες του εύκολα ή δύσκολα. Είναι φυσιολογικό να μην είναι τα παιδιά ίδια. Υπάρχουν παιδιά που πλησιάζουν άμεσα ένα άλλο παιδί και επιζητούν τη φιλία του ενώ άλλα που είναι πιο κλειστά και θέλουν το χρόνο τους για να ανοιχτούν και να δημιουργήσουν τις φιλίες και τις παρέες τους. Κάποια θέλουν ειδικές αφορμές όπως την επικοινωνία μέσα από ανταλλαγές παιχνιδιών. Ακόμη υπάρχουν παιδιά που περιμένουν κάποιο άλλο παιδί να κάνει το πρώτο βήμα για την πρώτη επαφή, την πρώτη κουβέντα ή το πρώτο παιχνίδι. Είναι παιδιά διαθέσιμα να μιλήσουν, να παίξουν και να κάνουν φίλους, όμως τα ίδια δεν παίρνουν ποτέ την πρωτοβουλία. Και υπάρχουν άλλα που όπου βρεθούν πρώτα ξεκινούν τις επαφές. Σε όποια κατηγορία και αν ανήκει το παιδί σας να είστε δίπλα του και να το βοηθάτε σε κάθε βήμα φιλίας ή παρέας.
"Πες μου το φίλο σου, να σου πω ποιος είσαι"
Η λαϊκή παράδοση λέει: "Δείξε μου τον φίλο σου να σου πω ποιος είσαι" και ίσως να έχει κάποια βάση.
Άλλωστε με τους φίλους μεγαλώνουμε και αυτούς έχουν σαν αφορμές για να βελτιώνουμε τον εαυτό μας.
Η γειτονιά: τα παιδιά κρατούν πιο εύκολα φιλίες που μπορούν να συναντήσουν εύκολα.
Δυστυχώς, στις μεγαλουπόλεις η έννοια της γειτονιάς έχει σχεδόν εξαφανιστεί και οι φίλοι απέχουν μεταξύ τους αρκετά.
Η ομοιότητα: τα παιδιά που έχουν κοινές αντιλήψεις και ιδέες, όπως το αν τους αρέσει το διάβασμα ή ένα συγκεκριμένο παιχνίδι, μια εκπομπή στην τηλεόραση κλπ.
Οι κοινές δραστηριότητες: τα παιδιά που μπορούν να κάνουν πράγματα μαζί με άλλα άτομα είτε είναι ετερόφυλα είτε ομόφυλα-για παράδειγμα, δύσκολα θα συναφθεί μια φιλία ανάμεσα σε έναν πολύ καλό "αθλητή" και ένα πολύ καλό "πληροφοριακό".
Καλή επικοινωνία: τα παιδιά που μπορούν να συνεννοηθούν και να ανταλλάξουν πληροφορίες μεταξύ τους θα κάνουν εύκολα δυνατές φιλίες, καθώς θα μοιραστούν μυστικά και απόψεις.
Κι αν δεν σας αρέσουν οι φίλοι του;
Όλοι οι γονείς προβληματίζονται και ανησυχούν για τις παρέες των παιδιών τους και είναι φυσιολογικό. Έχουν την αγωνία με ποιους κάνει παρέα και μήπως παρασυρθούν σε κάτι μη σωστό μέσα από τις συνήθειες των παιδιών που κάνει παρέα. Είναι λογική η ανησυχία όμως θέλει προσοχή στο χειρισμό-όταν διαφωνούμε με τις φιλίες-για να μην έρθουμε σε κόντρα με το παιδί. Μην ξεχνάτε ότι το να απορρίψουμε ή να κατηγορήσουμε τους φίλους μπορεί να μεταφραστεί από το παιδί μας ότι κατηγορούμε ή απορρίπτουμε το ίδιο. Πρέπει να δώσετε στο παιδί να προβληματιστεί και να καταλάβει, τι δεν είναι σωστό στην παρέα του, χωρίς φωνές και απαγορεύσεις. Αν για παράδειγμα ξέρετε πως κάποιος φίλος ή η φίλη του παιδιού σας μιλάει άσχημα, μπορείτε με τον τρόπο σας να του δώσετε να το καταλάβει το ίδιο το παιδί. Δημιουργήστε τις προϋποθέσεις να κρίνει και να δει τα καλά και τα στραβά των φίλων του και πως μπορούν ο ένας να βοηθάει τον άλλο. Παρακολουθείστε την εξέλιξη της παρέας, και να είστε σε εγρήγορση χωρίς να δημιουργείτε εντάσεις.
Μην ξεχνάτε:
- Παρέχετε στο παιδί σας ευκαιρίες κοινωνικοποίησης και αλληλεπίδρασης με συνομηλίκους.
- Είναι σημαντικό να μη φορτώνετε τα παιδιά με καθημερινές υποχρεώσεις, αλλά να τους αφήνετε χρόνο να βρίσκονται με τους φίλους τους και να παίζουν.
- Σεβαστείτε την ατομικότητα του παιδιού σας. Κάποια παιδιά συνάπτουν πολύ γρήγορα φιλικές σχέσεις, ενώ κάποια άλλα χρειάζονται χρόνο.
- Συζητάτε με το παιδί σας τα συναισθήματα και τις εμπειρίες του σε σχέση με τις φιλίες του.
- Να αποτελείτε εσείς οι ίδιοι υπόδειγμα κοινωνικής συμπεριφοράς.
- Γνωρίζετε τους φίλους των παιδιών σας. Όσο είναι σε σχετικά μικρή ηλικία, δείχνετε ενδιαφέρον για την κοινωνική τους ζωή.
Πηγή: περιοδικό "Μαμά Δες!"
Τα παιδιά μας & οι φίλοι τους