Διάβασμα: Οργανωθείτε!

Το πρώτο πράγμα που μπορούμε να σας πούμε: Αν το μικρό σας αντιμετωπίζει προβλήματα με το σχολείο, μη βιάζεστε να αναζητήσετε  έξτρα υποστήριξη, προσλαμβάνοντας εκπαιδευτικό στο σπίτι. Η βοήθεια αυτού του είδους από τόσο μικρή ηλικία υπονομεύει την αυτοπεποίθηση του παιδιού, το οποίο πιστεύει ότι δεν μπορεί να τα καταφέρει μόνο του. Δεν βοηθάει, όμως, ούτε να είστε συνεχώς δίπλα ή πάνω από το παιδί. Το διάβασμα είναι μια υπόθεση που αφορά το παιδί και όχι εσάς. Αυτό σημαίνει ότι το παιδί πρέπει να διαβάζει κι όχι να το διαβάζετε. Δεν πρέπει να ευνοείτε την παθητικότητα. Το σημαντικό είναι να εκπαιδεύσετε το παιδί από νωρίς ώστε να μάθει να μελετά μόνο του.

Όσο το παιδί εξοικειώνεται με τη διαδικασία και τις μεθόδους μελέτης, μαθαίνει να αναπτύσσει τις δικές του τεχνικές. Η σωστή καθοδήγηση, ωστόσο, μπορεί να είναι εξαιρετικά σημαντική, γιατί βοηθάει το παιδί να αισθανθεί πιο σίγουρο για τον εαυτό του, πράγμα που μπορεί να έχει ευεργετικές συνέπειες στις επιδόσεις του.

Καθώς "η αρχή είναι το ήμισυ του παντός", δώστε έμφαση στο να βρει εγκαίρως τρόπους για ένα αποτελεσματικό διάβασμα. Ας πάρουμε, λοιπόν, τα πράγματα με τη σειρά:

• Αποκτήστε ρεαλιστικές προσδοκίες

Πολλά προβλήματα προέρχονται από το γεγονός ότι έχουμε υπερβολικές προσδοκίες από τα παιδιά μας. Μη θέτετε υψηλούς στόχους, αν δεν θέλετε να απογοητευθείτε. Και αντίστροφα: Τα παιδιά αποθαρρύνονται, όταν προσδοκάτε από αυτά να καταφέρουν κάτι πολύ δύσκολο.

• Αποφύγετε την υπερφόρτωση

Μην ξεκινάτε όλες τις νέες δραστηριότητες μαζί φορτώνοντας ασφυκτικά το πρόγραμμα. Όσο πιο κουρασμένο νιώθει το παιδί τόσο μειώνονται οι επιδόσεις του. Δώστε του χρόνο και μην το πιέζετε.

• Κάνετε συχνά διαλείμματα

Τα συχνά διαλείμματα χαλάρωσης βοηθούν το παιδί να αποβάλει το στρες και να φορτώσει τις μπαταρίες του για να συνεχίσει. Να θυμάστε ότι το παιχνίδι πρέπει να εμπεριέχεται στο πρόγραμμα του παιδιού σε καθημερινή βάση.

• Επιβραβεύστε άμεσα

Μη μένετε μόνο στα λόγια. Επιβραβεύστε και με πράξεις κάθε φορά που το παιδί ολοκληρώνει τη μελέτη του με επιτυχία ή σημειώνει καλές επιδόσεις στο σχολείο. Με ένα φιλί ή μια αγκαλιά, μία έξοδο για φαγητό ή μία επίσκεψη στον παιδότοπο.

• Συχνή ενημέρωση από το δάσκαλο

Επιδιώξτε να έρχεστε σε συχνή επαφή με το δάσκαλο ή τη δασκάλα του παιδιού, όχι μόνο για να ενημερώνεστε για τις επιδόσεις του αλλά και για συμβουλές, όπως πόση ώρα πρέπει να αφιερώνει στη μελέτη ή πως να το βοηθήσετε να αντιμετωπίσει συγκεκριμένες αδυναμίες.

• Αποκλείστε παθολογικά προβλήματα

Ελλειμματική προσοχή, υπερκινητικότητα, προβλήματα ακοής ή ομιλίας, μαθησιακές δυσκολίες, ακόμα και φαρμακευτικές αγωγές, πολλές φορές πλήττουν τις επιδόσεις. Σε αυτή την περίπτωση απευθυνθείτε στον ειδικό, ο οποίος θα σας δώσει τη σωστή καθοδήγηση και οπωσδήποτε ενημερώστε το δάσκαλο με τον οποίο θα πρέπει να υπάρχει η ανάλογη συνεργασία.

Οργανώστε το χώρο μελέτης
Το περιβάλλον που μελετά το παιδί είναι πολύ σημαντικό. Ο χώρος πρέπει να είναι καλά οργανωμένος και οι συνθήκες κατάλληλες για να ενισχύσουν την αυτοσυγκέντρωση. Για αυτό:

• Επιλέξτε ένα σταθερό μέρος για να διαβάζει το παιδί, αποφεύγοντας να αλλάζετε κάθε φορά σημείο. Ένα γραφείο ή ένα τραπέζι σε ήσυχο δωμάτιο είναι αυτό που χρειάζεται.
• Έχετε όλα τα απαραίτητα σε σημείο άμεσης πρόσβασης. Το παιδί δεν πρέπει να σηκώνεται συνέχεια για να ψάχνει να βρει γόμες, χάρακες ή μολύβια. Επιλέξτε ένα μεγάλο κουτί, για να βοηθήσετε το παιδί να οργανώσει τα σχολικά είδη. Τοποθετήστε το κουτί στο σημείο που διαβάζει το παιδί. Είναι προτιμότερο να τα έχετε όλα μαζεμένα, ειδικά αν το παιδί είναι μικρό, γιατί, αν τα κατανείμετε σε πολλά και διαφορετικά συρτάρια, θα χάνει κάθε φορά πολύτιμο χρόνο. Μόλις τελειώνει τη μελέτη, συμφωνήστε να μαζεύει μέσα στο κουτί όλα τα σχολικά είδη.
• Δώστε έμφαση στο φωτισμό. Το φως πρέπει να έρχεται από αριστερά για τα δεξιόχειρα παιδάκια και από τα δεξιά για τα αριστερόχειρα.
• Η θερμοκρασία του δωματίου, στο οποίο διαβάζει το παιδί, πρέπει να είναι ιδανική-δηλαδή ούτε πολλή ζέστη ούτε πολύ κρύο.
• Ελαχιστοποιήστε οτιδήποτε μπορεί να αποσπά την προσοχή του παιδιού. Μην έχετε ποτέ ανοιχτή τηλεόραση ή ραδιόφωνο στο χώρο που διαβάζει, ακόμα και σε άλλο δωμάτιο, εφόσον ακούγεται.

Βεβαιωθείτε ότι το παιδί.....

.... δεν είναι κουρασμένο και ότι έχει κοιμηθεί αρκετά, για αυτό αποφύγετε να παρατείνετε το διάβασμα μέχρι αργά.

....δεν θα μείνει πολύ ώρα νηστικό. Φροντίστε να κολατσίζει επιλέγοντας ενισχυτικά σνακ. Τα φρούτα εξασφαλίζουν πολλές βιταμίνες. Τα δημητριακά με γάλα ενισχύουν την πνευματική αντοχή, γιατί κρατούν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα σταθερά. Μια ακόμα καλή επιλογή είναι και το αυγό, γιατί εμπεριέχει λιπαρά που βοηθούν τον εγκέφαλο να μεταβιβάζει γρήγορα τα μηνύματα.

....είναι ντυμένο άνετα. Δηλαδή έτσι ώστε ούτε να ζεσταίνεται αλλά ούτε και να κρυώνει, πράγμα που μπορεί να δυσκολέψει την ικανότητα συγκέντρωσης.

Οργανώστε και το χρόνο του

Οι ώρες μελέτης δεν πρέπει να είναι τυχαίες. Ένα βασικό μυστικό για αποδοτική μελέτη είναι το παιδί να μελετά καθημερινά τις ίδιες ώρες. Για αυτό είναι σημαντικό κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς να ακολουθεί καθημερινά ένα καθορισμένο πρόγραμμα με συγκεκριμένη ρουτίνα σε συγκεκριμένες ώρες. Ο χρόνος μελέτης πρέπει να είναι προσδιορισμένος ανάμεσα στις υπόλοιπες δραστηριότητες του παιδιού. Κάποια παιδιά μπορεί να χρειάζονται ξεκούραση ή ακόμα και να κοιμηθούν μόλις επιστρέψουν στο σπίτι και φάνε. Άλλα, αφού φάνε και ξεκουραστούν λίγο, θέλουν να ξεκινήσουν το διάβασμα αμέσως. Άλλα πάλι μπορεί να ξεκινήσουν με την ύλη που περιλαμβάνει γραφή και ασκήσεις, να κάνουν ένα μεγάλο διάλειμμα και να συνεχίσουν αργότερα με τα υπόλοιπα. Δώστε σημασία στις ανάγκες του παιδιού και δείτε πως αποδίδει καλύτερα.

• Καθορίστε συγκεκριμένο χρόνο για μελέτη αποφασίζοντας ποιες ώρες (οι οποίες καλό είναι να είναι κάθε μέρα οι ίδιες) θα μελετά το παιδί.
• Ρυθμίστε ένα χρονοδιάγραμμα και για τις υπόλοιπες δραστηριότητες. Ποιες ώρες θα παίζει, ποιες θα βλέπει τηλεόραση, τι ώρα θα τρώει, τι ώρα θα πηγαίνει για ύπνο κλπ.
• Θεσπίστε συγκεκριμένους κανόνες που αφορούν στη μελέτη. Πχ δεν βλέπουμε τηλεόραση ή δεν πηγαίνουμε βόλτα, αν δεν τελειώσει πρώτα η μελέτη. Ή δεν βγάζει κανείς έξω παιχνίδια, αν δεν τελειώσουν πρώτα τα μαθήματα.
• Μην υπερβάλλετε στη διάρκεια της μελέτης. Συνήθως μία ώρα έως τρεις (για τις μεγαλύτερες τάξεις) την ημέρα αρκούν.
• Μην αφήνετε το παιδί να διαβάζει αργά το βράδυ, καθώς είναι κουρασμένο και η απόδοση του πέφτει. Η μελέτη είναι καλό να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το απόγευμα.

Αυξήστε την αυτοπεποίθηση του, μειώστε το σχολικό στρες

1. Ξεκινήστε από τις δικές σας προσδοκίες. Παιδιά που ανησυχούν πολύ για την απόδοση τους καθρεφτίζουν την ανησυχία των γονιών τους.

2. Μην προσθέτετε περιττό στρες στη μελέτη, φοβίζοντας το παιδί. Η στάση σας για το σχολείο ή για συγκεκριμένα μαθήματα επηρεάζει το παιδί και μπορεί να δημιουργήσει προκαταλήψεις.

3. Μην ξεχνάτε να εκφράζετε το θαυμασμό σας για αυτά που ξέρει το παιδί αντί την αποδοκιμασία για όσα δεν ξέρει.

4. Μην αφήνετε το παιδί να το βάζει εύκολα κάτω. Αν δείτε ότι ζορίζεται, κάντε ένα διάλειμμα και καταπιαστείτε με τις ασκήσεις αργότερα.

5. Φροντίστε να το επιβραβεύετε κάθε φορά που τα καταφέρνει, δίνοντας έμφαση στην προσπάθεια και όχι στο αποτέλεσμα.

6. Κάντε μαζί πολλές επαναληπτικές ασκήσεις, αφού η εξάσκηση είναι ο σίγουρος δρόμος για να βελτιώσει τις επιδόσεις του.

7. Κάντε τη μικρή επιτυχία να μοιάζει με σπουδαία υπόθεση. Αν για παράδειγμα τα πήγε καλά στο διαγώνισμα, γιορτάστε το με μία έξοδο στον παιδότοπο ή με ένα αγαπημένο του γεύμα.

8. Αν κάπου δεν τα πήγε καλά, πχ στον έλεγχο ορθογραφίας, εξετάστε μαζί τα λάθη αποφεύγοντας τα σχόλια, τις αρνητικές ταμπέλες ή τη σύγκριση με το αδελφάκι και άλλους συμμαθητές.

9. Αφήστε το να αφιερώσει περισσότερο χρόνο σε κάποιο μάθημα που του αρέσει περισσότερο, αν το απολαμβάνει. Μπορεί αυτό να υποδεικνύει κάποια ιδιαίτερη κλίση.

10. Φροντίστε-όσο διάβασμα κι αν έχει το παιδί-να του μένει λίγος χρόνος για παιχνίδι ή για να ασχοληθεί με δραστηριότητες που το ευχαριστούν.

11. Βγείτε έξω μια βόλτα. Βοηθά να καθαρίσει το μυαλό του παιδιού και να φορτώσει τις μπαταρίες του.

Καλύψτε έξυπνα την ύλη

Εδώ πραγματικά ο ρόλος σας είναι πολύτιμος. Στόχος σας είναι να μάθει το παιδί να οργανώνει τη μελέτη του, αποφασίζοντας δηλαδή τι θα κάνει πρώτα και τι μετά και ποια ακριβώς βήματα θα ακολουθήσει με τη σειρά. Για αυτό:

• Αγοράστε ένα τετράδιο σημειώσεων

Πείτε στο παιδί να σημειώνει κάθε μέρα όσο είναι στο σχολείο όλα όσα τους αναθέτει ο δάσκαλος ή η δασκάλα για την επόμενη μέρα. Έτσι όχι μόνο δεν κινδυνεύει να ξεχάσει τίποτα, αλλά αρχίζει να οργανώνει το πρόγραμμα μελέτης.

• Ξεκινήστε πρώτα από τα γραπτά

Είναι ένας κανόνας που ισχύει από την πρώτη τάξη μέχρι και την έκτη. Σε πρώτη φάση, λοιπόν, το παιδί θα πρέπει να ολοκληρώσει κάθε είδους ασκήσεις και οτιδήποτε περιλαμβάνει γράψιμο.

• Πρώτα τα δύσκολα και μετά τα εύκολα

Προσέξτε γιατί μερικά παιδάκια προτιμούν να αρχίζουν ανάποδα. Είναι λάθος να αφήνετε μαθήματα στα οποία δυσκολεύεται το παιδί-πχ μαθηματικά ή γλώσσα-για το τέλος, γιατί είστε και οι δύο κουρασμένοι.

• Ξεκινήστε από τα πιο σημαντικά

Αν για παράδειγμα το παιδί έχει κάποιο διαγώνισμα ή έλεγχο ορθογραφίας την επόμενη μέρα, ξεκινήστε από αυτό. Ξεμπερδεύοντας με το βαρύ φορτίο, μετά τα υπόλοιπα φαίνονται εύκολα. Αφήνετε πάντα ευχάριστες δραστηριότητες-πχ σχεδιασμό χάρτη ή αναζήτηση πληροφοριών-για το τέλος.

Διάβασμα=Απόλαυση

Τα παιδιά πολύ συχνά συνδέουν το διάβασμα με αγγαρεία. Για αυτό είναι σημαντικό να ενθαρρύνετε το εξωσχολικό διάβασμα ως ευχάριστη απασχόληση. Ορίστε πως:

• Επιτρέψτε το παιδί να κοιμηθεί μισή ώρα αργότερα, με τη συμφωνία ότι θα διαβάσει κάποιο εξωσχολικό βιβλίο που του αρέσει στο κρεβάτι.
• Βοηθήστε το να φτιάξει τη δική του βιβλιοθήκη, ενθαρρύνοντας το να επιλέξει στο βιβλιοπωλείο βιβλία που του αρέσουν.
• Γίνετε μέλη δανειστικής βιβλιοθήκης ή προτείνετε στο παιδί να ανταλλάσσει βιβλία με τους φίλους ή συμμαθητές του.
• Καθιερώστε κάποιες ώρες μέσα στην εβδομάδα, όπου όλα τα μέλη της οικογένειας δεν θα κάνουν τίποτε άλλο παρά μόνο να διαβάζουν. Ο καθένας μπορεί να διαβάζει ότι θέλει, αρκεί να διαβάζει, πχ εφημερίδες, περιοδικά, κόμικς, βιβλία.

Έλεγχος, επανάληψη, διαγώνισμα: Βασικές οδηγίες

Ο τρόπος που "τσεκάρετε" το τι μαθαίνει ή καταλαβαίνει από το διάβασμα, η σωστή επανάληψη και εμπέδωση της ύλης, η προετοιμασία για τα διαγωνίσματα που συνήθως γεμίζει με άγχος τα μικρά μας στηρίζονται σε απλές τεχνικές που δεν είναι δύσκολο να εφαρμόσετε.

1. Ο καθιερωμένος έλεγχος

Όταν φτάσει η ώρα της ημέρας που ελέγχετε τι ακριβώς έμαθε τόση ώρα που καθόταν με το βιβλίο ανοιχτό, να θυμάστε:

• Όταν ακούτε το παιδί, αποφύγετε να κάνετε οτιδήποτε άλλο, φροντίζοντας να το κοιτάζετε στο πρόσωπο, καθώς το ακούτε.
• Αν δεν μιλάει αρκετά δυνατά ή καθαρά, διακόψτε το και πείτε του ότι δεν το ακούτε.
• Αν κάνει λάθη, αποφύγετε να κάνετε αρνητικά σχόλια. Αντίθετα, τονίστε την ανάγκη για επανάληψη.
• Όταν τελειώσει, αφιερώστε χρόνο για να μιλήσετε για το θέμα του μαθήματος. Κάντε σχετικές ερωτήσεις (όχι με ύφος ανακριτικό αλλά με τρόπο που δείχνει ενδιαφέρον) και ενθαρρύνετε το παιδί να σας εξηγήσει αντί να του εξηγείτε. Με αυτόν τον τρόπο ενεργοποιείται η σκέψη του.

2. Επανάληψη

Είναι σημαντική, αρκεί να μην ξεχνάτε ποια είναι η ουσία της επανάληψης. Στόχος σας δεν πρέπει να είναι ο αυστηρός έλεγχος των επιδόσεων του παιδιού. Η επανάληψη είναι μια ευκαιρία να εμπεδώσει και να βελτιώσει τις γνώσεις του και να καλύψει τυχόν κενά.

• Πριν το τέλος της ημέρας: Μην αφήνετε την επανάληψη για αργά το βράδυ, που είστε όλοι κουρασμένοι και η απόδοση είναι μειωμένη. Η επανάληψη μπορεί να γίνει μετά από ένα μεγάλο διάλειμμα, αλλά όχι μετά το βραδινό φαγητό ή λίγο πριν το βραδινό ύπνο.
• Τμηματική επανάληψη δύο με τρεις φορές μέσα στην ημέρα είναι προτιμότερη από μια ολική επανάληψη. Έτσι το παιδί νιώθει ότι θα έχει κι άλλη ευκαιρία να διορθώσει τα λάθη του.
• Επιλεκτική επανάληψη: Είναι προτιμότερη από μια ολική επανάληψη μόνο στα σημεία όπου χρειάζεται περισσότερη ενίσχυση.
• Πρωινή επανάληψη: Μπορεί να αποδειχτεί εξαιρετικά ευεργετική για τις επιδόσεις του παιδιού-πχ μια ματιά στις λέξεις για την ορθογραφία πριν αναχωρήσετε για το σχολείο-, γιατί το μυαλό είναι καθαρό και αποθηκεύει με επάρκεια. Αποφύγετε σε κάθε περίπτωση τον έλεγχο επιδόσεων, γιατί μπορεί το μικρούλι να αγχωθεί. Αφήστε απλώς το παιδί να διαβάσει κάποια σημαντικά σημεία από την ύλη.
• Οπτικές υπενθυμίσεις: Το σπίτι μπορεί να γίνει ένα περιβάλλον που ενισχύει τη γνώση. Μπορείτε να φτιάξετε διάφορα πινακάκια, όπου θα αναγράφονται για παράδειγμα κάποιοι δύσκολοι συνδυασμοί στην προπαίδεια ή γραμματικοί κανόνες ή λέξεις που συνήθως κάνει λάθος το παιδί ή σημαντικές ιστορικές ημερομηνίες (για τις μεγαλύτερες τάξεις) και να τις κολλήσετε σε σημεία όπως στην ντουλάπα του, στο γραφείο του, στο ψυγείο κλπ. Έτσι η επανάληψη επιβάλλεται διακριτικά μέσα από αυτές τις ορατές υπενθυμίσεις.

3. Τα "κόλπα" του διαγωνίσματος

Δεν αρκεί το παιδί να έχει διαβάσει καλά. Το διαγώνισμα είναι μια διαδικασία που απαιτεί κυρίως ψυχραιμία και καλή οργάνωση την επίμαχη στιγμή. Εκπαιδεύστε το σωστά στο μηχανισμό γραπτών εξετάσεων δίνοντας τις εξής συμβουλές:

• Να μην ξεκινά να γράφει, αν δεν διαβάσει πρώτα όλο το διαγώνισμα. Έτσι θα είναι προετοιμασμένο για το τι ακριβώς το περιμένει.
• Να διαβάζει πολύ προσεχτικά τις ερωτήσεις. Ιδιαίτερα στην περίπτωση αντιστοίχησης, πολλαπλής επιλογής ή συνδυασμού να προσέχει λέξεις που μπορεί να αλλάξουν τη σημασία της ερώτησης.
• Να ζητά αμέσως βοήθεια ή διευκρινήσεις. Αν οι οδηγίες δεν είναι ξεκάθαρες ή δεν καταλαβαίνει κάτι, δεν πρέπει να φοβάται να ζητήσει από το δάσκαλο του επεξήγηση.
• Να απαντάει πρώτα στις πιο εύκολες ερωτήσεις. Έτσι θα εξοικονομήσει περισσότερο χρόνο για να αφιερώσει στα πιο δύσκολα ερωτήματα.
• Να βάζει κουκίδες με μολύβι αριστερά από τις ερωτήσεις που χρειάζεται να ξαναδεί. Έτσι, αν του περισσέψει χρόνος στο τέλος, θα μπορεί να επιστρέψει στα σημεία για τα οποία δεν είναι απόλυτα βέβαιο για τις απαντήσεις του και να το ξανασκεφτεί.
• Να μη δίνει την κόλλα του όταν τελειώνει, αν δεν την έχει επανεξετάσει. Όσο σίγουρο κι αν είναι, εφόσον περισσεύει χρόνος, είναι καλό να ελέγχει τις απαντήσεις του για πιθανά λάθη ή παραλήψεις.

Tips για μια αποτελεσματική μελέτη

Μετά τις παραπάνω γενικές οδηγίες, ας δούμε και μερικούς άλλους συγκεκριμένους τρόπους που μπορούν να κάνουν αποδοτικότερο το διάβασμα για το σχολείο. Ιδού, λοιπόν:

• Ορατές επισημάνσεις. Δείξτε στο παιδί πως να τονίζει τα σημαντικά σημεία της ύλης στα βιβλία ή στις σημειώσεις του με χρωματιστούς μαρκαδόρους, είτε με υπογραμμίσεις, είτε με κύκλους και παραλληλόγραμμα ή βάζοντας χρωματιστά χαρτάκια υπενθυμίσεων ή συνδετήρες στις ανάλογες σελίδες.
• Όταν διαβάζει κάτι να αφιερώνει χρόνο για να το σκεφτεί. Ειδικά σε μαθήματα που χρειάζεται να αποστηθίσει, είναι σημαντικό να το προτρέψετε να κατανοεί πρώτα το περιεχόμενο. Αν δυσκολεύεται να καταλάβει κάτι, εξηγήστε του το νόημα και προτρέψτε του μετά να σας πει τι κατάλαβε με δικά του λόγια.
• Τμηματική μελέτη της ύλης. Αν το μάθημα που πρέπει να μάθει είναι μια σελίδα, εξηγήστε του πως να αφομοιώσει την ύλη τμηματικά. Δηλαδή, μαθαίνοντας πρώτα την πρώτη παράγραφο και προχωρώντας μετά στην επόμενη.
• Μη διαβάζετε ποτέ το παρακάτω. Είναι μια παγίδα στην οποία πέφτουν πολλοί γονείς. Αν το παιδί έχει διαβάσει το παρακάτω, είναι πολύ πιθανό να μην προσέχει την ώρα του μαθήματος την επόμενη μέρα, με αποτέλεσμα να μην εμπεδώσει το βασικό νόημα του μαθήματος και να μην προσέξει τα σημεία στα οποία ο δάσκαλος θα δώσει έμφαση.

Το παιχνίδι με τα πέντε δάχτυλα

Για εξάσκηση στην ανάγνωση και το λεξιλόγιο, καθιερώστε το παιχνίδι με τα πέντε δάχτυλα. Βάλτε το παιδάκι να διαβάσει φωναχτά μια σελίδα από ένα παιδικό βιβλίο που του έχετε αγοράσει, το οποίο ενδείκνυται για την ηλικία του. Πείτε του κρατώντας τη γροθιά σφιχτά να σηκώνει ένα δάχτυλο κάθε φορά που συναντά μια άγνωστη λέξη. Αν σηκώσει πέντε δάχτυλα πριν τελειώσει τη σελίδα, τότε το επίπεδο του βιβλίου είναι μάλλον προχωρημένο για την ηλικία του. Ακόμα κι έτσι, όμως, πρόκειται για ένα διασκεδαστικό παιχνίδι που βοηθά το παιδί να εξασκηθεί στις αναγνωστικές του ικανότητες, ενώ παράλληλα μπορείτε να του εξηγήσετε τις άγνωστες λέξεις, πράγμα που θα του δώσει την ευκαιρία να εμπλουτίσει το λεξιλόγιο του.

Γνώσεις... σ' εφαρμογή

Το παιδί αγαπά τη γνώση, όταν βλέπει τον πρακτικό της χαρακτήρα. Ορίστε μερικοί εύκολοι τρόποι για να ενισχύσετε τη διαδικασία μάθησης και να κάνετε μια διακριτική επανάληψη των όσων μαθαίνει το παιδί.

• Αφήστε το παιδί να υπολογίζει τα ρέστα, κάθε φορά που δίνετε χρήματα για να αγοράσετε κάτι. Αν τα υπολογίσει σωστά, συμφωνήστε ότι θα κρατήσει τα ρέστα (ή μέρος από αυτά, αν το ποσό είναι μεγάλο).
• Παροτρύνετε το παιδί να κάνει συλλογές. Δεν έχει σημασία τι συλλέγει-αυτοκόλλητα, φύλλα, νομίσματα, γραμματόσημα-όσο ότι η διαδικασία της συλλογής το ενθαρρύνει να μάθει να οργανώνει και να ταξινομεί δεξιότητες χρήσιμες και στη μελέτη.
• Ενισχύστε τη μαθηματική σκέψη, ενθαρρύνοντας τους υπολογισμούς. Συνηθίστε να του λέτε συχνά μέσα στη μέρα: Πόσο λες ότι θα δώσουμε για αυτή τη σακούλα με τα πορτοκάλια; Πόση ώρα θα κάνουμε να φτάσουμε στο σπίτι της γιαγιάς; Πόσα γραμμάρια ζάχαρη χρειάζεται να βάλουμε στο κέικ; Χρησιμοποιήστε ρολόι, ζυγαριές, μεζούρες, χάρτες.
• Προσεγγίστε τη γεωγραφία μέσα από την αγορά. Μπορείτε για παράδειγμα, να εξετάζετε από που προέρχονται διάφορα πράγματα του σπιτιού ελέγχοντας το καθιερωμένο "made in". Για παράδειγμα: Η αριθμομηχανή είναι από την Κίνα. Αυτές οι κόκκινες πιπεριές είναι από τη Φλώρινα.
• Διεγείρετε την περιέργεια του παιδιού μιλώντας για τις διαδικασίες επεξεργασίας. Μιλήστε για το πως φτιάχνεται το ψωμί, ξεκινώντας από τη σπορά του σιταριού. Εξηγήστε τι σημαίνει όταν η ετικέτα στην μπλούζα αναγράφει ότι είναι βαμβακερό και πως το βαμβάκι γίνεται νήμα και μετά ρούχα.
• Βοηθήστε το να καταλάβει ότι το γράψιμο είναι χρήσιμο. Μπορείτε να βάλετε να γράψει ένα σημείωμα στον μπαμπά, αν πρόκειται να βγείτε έξω. Ή να φτιάξει το ίδιο τη λίστα με τα σχολικά ψώνια που χρειάζεται. Ή να γράψει τα ονόματα των παιδιών που θέλει να προσκαλέσει στο πάρτι του ή ακόμα και τις προσκλήσεις που θα μοιράσει.
• Επιδιώξτε να παρακολουθείτε μαζί τηλεόραση. Κάντε ερωτήσεις στο παιδί για το θέμα και τη δομή του θέματος. Σχολιάστε ή ζητήστε του να κάνει προβλέψεις για το τι θα συμβεί στην ταινία. Αυτό κάνει την τηλεόραση μια δραστήρια μαθησιακή εμπειρία.
• Παροτρύνετε το παιδί να ασχοληθεί με την κηπουρική. Πάρτε μια μακρόστενη γλάστρα και φυτέψτε διαφορετικούς σπόρους (ακόμα και όσπρια). Ποτίζοντας το παιδί τους σπόρους, θα μπορεί παράλληλα να παρατηρεί τον κύκλο των φυτών, αποκτώντας εμπειρική γνώση της φυσικής ιστορίας.

Πηγή: περιοδικό "Το παιδί μου κι εγώ"

Posted in γονιός, διάβασμα, διαγώνισμα, διάλειμμα, επανάληψη, επιβράβευση, μαθητής, οργάνωση, συμβουλές