Πόσο προετοιμασμένοι μπορούν να είναι οι γονείς να συζητήσουν σεξουαλικές απορίες με τα παιδιά τους;
Ένα άρθρο της Σάντυ Τσαντάκη, επίσης μητέρας, που είχε δημοσιευθεί στην εφημερίδα Καθημερινή τον Οκτώβριο του 2010.
"Μαμά, τα παιδιά της δευτέρας δημοτικού μου είπαν ότι στην έκτη θα κάνουμε σεξ..........."
Το κοριτσάκι που μιλάει είναι 6 χρονών, πρωτάκι στο σχολείο. Καλύτερα να μη σχολιάσουμε την αντίδραση της μαμάς της. Άλλος φίλος σάστισε όταν ο 8χρονος γιος του χρησιμοποίησε τρία γράμματα στο επιτραπέζιο παιχνίδι Scrabble για να συντάξει τη λέξη "Σεξ". Οι κόρες μου, 4 και 7 χρόνων, κλείνουν τα μάτια όταν βλέπουν στις ταινίες ζευγάρια να φιλιούνται, είμαι σίγουρη όμως ότι κρυφοκοιτάνε γιατί τους αρέσει αυτό που βλέπουν.
Εγώ, πάλι, μικρή δεν είχα ιδέα. Δεν θυμάμαι να μου είχε μιλήσει κανείς για το πως έρχονται τα παιδιά στον κόσμο, ή μπορεί να μου είχαν μιλήσει οι γονείς μου και να μην είχα καταλάβει τίποτα. Η αδερφή μου σίγουρα μου είχε πει, αλλά που να την πιστέψω; Χωρίς Ίντερνετ, dvd, ιδιωτική τηλεόραση, ήταν εύκολο να πιστέψεις ότι τα "μωρά τα φέρνει ο πελαργός".
Η μικρή μου πάντως επιμένει: "Μαμά, μπορείς να κάνεις αύριο ένα μωρό;" Και όταν της εξηγώ ότι, για να γεννηθεί ένα μωρό, πρέπει να αγαπιούνται πολύ δύο άνθρωποι, να υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις, να περιμένουμε εννιά μήνες για να έρθει το μωρό στον κόσμο, εκείνη δεν το βάζει κάτω: "Τότε, μεθαύριο;"
Αναρωτιέμαι ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να αρχίσεις να ενημερώνεις, όχι προφορικά, αυτοσχεδιαστικά, α καπέλα, αλλά με βάση ένα βιβλίο και αντίστοιχη εικονογράφηση, τα παιδιά για τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. Δεν ξέρω τι γίνεται στα σχολεία, αλλά είναι πάντα καλύτερο, σε τέτοια θέματα, να υπάρχει προσωπική επαφή για να ακολουθεί και ο διάλογος.
Το περιοδικό New Yorker πρόσφατα δημοσίευσε ένα αφιέρωμα για τα "βιβλία για τα πουλιά και τις μέλισσες". Ευκαιρία να δω κλασικές εκδόσεις της δεκαετίας του '70 που μιλούσαν για "birds and bees..." "Πρώτα έρχεται η αγάπη. Όλα τα πουλιά, και τις μέλισσες, και τους αλιγάτορες, τις αλεπούδες και τους ανθρώπους, επίσης", το χτύπημα στο βιβλίο μπεστ σελερ στο είδος του. Υπάρχουν όμως και βιβλία για το σεξ για..... μωρά, με "συγγραφέα" τον Dr Seuss, τον φοβερό γάτο με το καπέλο.
"Κάνουμε τι;" λέει έντρομη η μέλισσα στο πουλάκι. Και τα παιδιά διαφόρων ηλικιών συνεχίζουν να παίζουν το γιατρό, να ανακαλύπτουν το σώμα τους, να κρύβονται κάτω από τα σεντόνια, και από τη μια οι γιαγιάδες και οι παππούδες κοκκινίζουν και ξεκινούν τις απαγορεύσεις-γιατί έτσι τους είχαν μάθει-και από την άλλη, οι γονείς αναβάλλουν διαρκώς οποιαδήποτε συζήτηση έχει να κάνει με το σεξ. Και ξαφνικά τα παιδιά γίνονται 18... Και τότε πια, τι να τους πεις;
Τα πράγματα είναι πιο απλά από ότι θέλουμε να πιστεύουμε. Ειδικά τώρα, που τα παιδιά στο σχολείο είναι πιο υποψιασμένα, υπερκινητικά, χωμένα στην τεχνολογία, επιβάλλεται να εντοπίσουμε τα βιβλία που θα τα προετοιμάσουν για τη σεξουαλική τους ζωή. "Ποιο είναι το μεγάλο μυστικό;", ο τίτλος ενός αμερικανικού βιβλίου. Στο βιβλίο "What's going on down there?", η Karen Gravelle απαντά στα ερωτήματα που προβληματίζουν τα αγόρια. Και για τα κορίτσια; Μια unisex πρόταση είναι το "Sex that stuff: A guide to growing up". Ένα κεφάλαιο έχει τίτλο "Όλα για τη στύση" και απευθύνεται σε παιδιά τετάρτης δημοτικού.
"Αν βάλετε τη μητέρα σας και τον πατέρα σας γυμνούς στις μπανιέρες, θα παρατηρήσετε ότι είναι διαφορετικοί" έγραφε ο Peter Mayle σε βιβλία όπως το "What's happening to me?" και "Where did I come from?" "Το έχετε παρατηρήσει ήδη, αλλά θα το δείτε ακόμη καλύτερα αν τους βάλετε μαζί στην μπανιέρα".
Αν και υπάρχουν αρκετοί πιο εύστοχοι νέοι τίτλοι, όπως το "It's perfectly normal", αλλά και άλλοι, για μωρά, παιδιά από 7 ή 10 χρονών και πάνω, το θέμα παραμένει ταμπού. Αν το συζητήσεις με γονείς, θα αλλάξουν θέμα στη στιγμή. "Είναι μικρά ακόμη...." Πόσο μικρά ακριβώς;
Οι πιο τραυματικές εμπειρίες; Ένας πατέρας είχε πει στην κόρη του: "Μην ερωτευτείς τον πρώτο άντρα που θα σου κατεβάσει το παντελόνι". Και η μητέρα της κοπέλας: "Ενημέρωσε με αν θέλεις να πας στο γιατρό". Το κορίτσι ήταν 14. Υπάρχει βιβλίο και για την ηλικία της. Έχει τίτλο "Πρώτες βοήθειες για γονείς". Και το "It's NOT the stork". Όχι, δεν είναι ο πελαργός.
Τελικά όντως, ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να μιλήσεις στα παιδιά για το σεξ; Δεν είχα βάλει το μυαλό μου σε μια τέτοια διαδικασία, μέχρι που, στην ηλικία των 6 ετών, με ρώτησε η μεγαλύτερη κόρη μου. Κάποιες ερωτήσεις είχαν προκύψει και νωρίτερα αλλά ήταν μικρότερης σημασίας, όπως πως γεννήθηκε κλπ. Τώρα όμως ήθελε να μάθει πως περίπου γίνεται η όλη διαδικασία της σύλληψης. Είχε προηγηθεί και ένα ντοκιμαντέρ στην τηλεόραση-"Το Θαύμα της Ζωής" που έχει προβάλει κατά καιρούς ο ΣΚΑΪ-και δεν μπορούσε να καταλάβει πως το σπερματοζωάριο βρίσκει το ωάριο! Ένα από τα καλύτερα πράγματα που έχω κάνει ποτέ στη ζωή μου ήταν που πήρα κάποια παιδικά μου βιβλία όταν είχαμε μετακομίσει για πρώτη φορά.
Ένα από αυτά λοιπόν έχει τίτλο: "Πως γεννιούνται τα μωρά;" και μέσα από αυτό έμαθα και εγώ με τη σειρά μου, περίπου στην ηλικία της κόρης μου, πως πραγματικά γεννιούνται τα μωρά! Το βιβλίο είναι παλιό-δεν νομίζω ότι κυκλοφορεί πια, να θυμηθώ να σας βάλω φωτο-και θεωρώ ότι είναι ένα από τα καλύτερα που έχει κυκλοφορήσει ποτέ!
Τελικά κατέληξα στο ότι δεν υπάρχει κατάλληλη ηλικία για να μιλήσεις στα παιδιά για το σεξ. Απλά αφήνεις φλου το θέμα και τα αφήνεις να εκφράσουν εκείνα τις πρώτες τους απορίες. Και ανάλογα με την ερώτηση ψάχνεις να βρεις την κατάλληλη απάντηση! Η μικρή μου φέτος έκλεισε τα 5, αλλά ακόμα δεν έχει εκφράσει τέτοιου είδους απορίες! Αναμένω λοιπόν και τις δικές της, εκτός και αν με έχει προλάβει η μεγάλη και στις μεσημεριανές τους συζητήσεις, της έχει λύσει όλες τις απορίες. Είδομεν!
Ας δούμε παρακάτω τι βιβλία κυκλοφορούν για το συγκεκριμένο θέμα:
Πως γεννιούνται τα παιδιά;
Εκδόσεις Πατάκης
Συγγραφέας Φίλιππος Μανδηλαράς
Τα μωρά δεν τα φέρνει ο πελαργόςΕκδόσεις Πατάκης
Συγγραφέας H. Harris Robie
Η μαμά γέννησε ένα αυγό
Εκδόσεις Πατάκης
Συγγραφέας Cole, Babette
Συγγραφέας Συλλογικό
Εκδόσεις Καστανιώτη
Κουβεντιάζοντας για το σεξ
Εκδόσεις Θυμάρι
Συγγραφέας June Morris
Διαβάστε επίσης:
Σεξουαλική διαπαιδαγώγηση
Παίζουν το "γιατρό"-Μαθαίνουν το σώμα τους
Όχι, τα παιδιά δεν τα φέρνει ο πελαργός