Οι διαταραχές όρασης ενδέχεται να παρουσιαστούν στα παιδιά από μικρή ηλικία. Για το λόγο αυτόν είναι σημαντικό να γνωρίζετε με ποια συμπτώματα μπορεί να εκδηλωθούν, αλλά και πως αντιμετωπίζονται, σε συνεργασία πάντα με τον οφθαλμίατρο!
Τα προβλήματα όρασης είναι σημαντικό να εντοπίζονται από μικρή ηλικία σε ένα παιδί, καθώς θα είναι πιο άμεση αλλά και πιο αποτελεσματική η παρέμβαση πριν κλείσει τα 6 με 7 χρόνια ζωής. Μια αδρή οφθαλμολογική εκτίμηση γίνεται κατά τη γέννηση του παιδιού. Ο επόμενος έλεγχος θα πρέπει να γίνει σε ηλικία 3 ετών, εκτός και αν έχουν παρατηρηθεί σημάδια προβληματικής όρασης, οπότε και χρειάζεται νωρίτερα ιατρική συμβουλή. Πρωιμότερη οφθαλμολογική εξέταση απαιτείται σε περίπτωση που συνυπάρχει στραβισμός, καθώς και σε πρόωρα μωρά που εμφανίζουν συχνότερα διαθλαστικά σφάλματα. Οι πιο συνήθεις διαταραχές όρασης που μπορεί να εμφανιστούν σε ένα παιδί είναι οι παρακάτω:
Μυωπία
Η μυωπία εμφανίζεται όταν οι ακτίνες φωτός, που περνούν στο μάτι, αντί να εστιάζονται στο αμφιβληστροειδή, εστιάζονται μπροστά από αυτόν, με αποτέλεσμα ένα παιδί να μην μπορεί να δει καθαρά ένα αντικείμενο που βρίσκεται σε μακρινή απόσταση. Το μικρό σας, όμως, όπως είναι φυσικό, δεν μπορεί να γνωρίζει πως είναι η φυσιολογική όραση, οπότε μπορεί και να μην παραπονεθεί. Εσείς θα μπορέσετε να αναγνωρίσετε ότι είναι πιθανό να υπάρχει πρόβλημα όρασης, στην περίπτωση που το δείτε να παρακολουθεί τηλεόραση από πολύ κοντά ή ο δάσκαλος στο σχολείο σας ενημερώσει πως με δυσκολία βλέπει αυτά που γράφει στον πίνακα. Ένα χαρακτηριστικό των ανθρώπων που έχουν μυωπία είναι το ότι μισοκλείνουν τα μάτια τους στην προσπάθεια τους να δουν ένα μακρινό αντικείμενο. Με αυτόν τον τρόπο αυξάνουν το βάθος του πεδίου και βλέπουν πιο καθαρά τα αντικείμενα από απόσταση. Αυτό που είναι καλό να θυμάστε είναι πως η εξέλιξη της μυωπία δεν επηρεάζεται από το πολύ διάβασμα ή την πολύωρη παρακολούθηση της τηλεόρασης.
Πως αντιμετωπίζεται:
Η μυωπία μπορεί να είναι κληρονομική, για αυτό και όσοι γονείς έχουν πρόβλημα με τα μάτια του, καλό είναι να επιδιώξουν να κάνουν μια οφθαλμολογική εξέταση στο παιδί τους. Εάν το παιδί σας αποδειχθεί πως έχει μυωπία, τότε ανάλογα και με τους βαθμούς του, ο γιατρός είναι ο πλέον αρμόδιος για να σας συμβουλέψει για τα γυαλιά που θα χρειαστεί. Οι φακοί επαφής δεν ενδείκνυνται σε μικρές ηλικίες. Εάν το παιδί επιθυμεί την απαλλαγή του από τα γυαλιά, χρειάζεται να κάνει υπομονή μέχρι τα 19 του, οπότε το πιο πιθανό είναι να έχει σταθεροποιηθεί η μυωπία του και να μπορεί να κάνει επέμβαση με λέιζερ. Η μέθοδος αυτή δεν επιτρέπεται στα παιδιά.
Υπερμετρωπία
Η υπερμετρωπία είναι το αντίθετο της μυωπίας, δηλαδή οι ακτίνες του φωτός εστιάζονται πίσω από τον αμφιβληστροειδή. Η πλειοψηφία των παιδιών εμφανίζει κάποιο βαθμό υπερμετρωπίας κατά τη γέννηση του, ενώ συνήθως παρουσιάζεται τάση μείωσης, καθώς το παιδί αναπτύσσεται. Σε περίπτωση υπερμετρωπίας, ένα παιδί κουράζεται πιο γρήγορα όταν διαβάζει, δηλαδή όταν χρησιμοποιεί την κοντινή όραση, εκτός κι αν η υπερμετρωπία είναι πολύ υψηλή, οπότε σε μια τέτοια περίπτωση το παιδί δυσκολεύεται να δει καλά και τα αντικείμενα που βρίσκονται σε μακρινή απόσταση, ενώ ορισμένες, ενώ ορισμένες φορές είναι δυνατό να παρατηρηθεί και στραβισμός. Η υπερμετρωπία μπορεί να αντιρροπείται μέχρι έναν βαθμό από το παιδί με την προσαρμογή, αλλά μέσα από την προσπάθεια αυτή ενδέχεται να δημιουργηθούν και συμπτώματα όπως πονοκέφαλος, πόνος στα μάτια, ζάλη και εύκολη κόπωση στο διάβασμα.
Πως αντιμετωπίζεται:
Η υπερμετρωπία διορθώνεται με γυαλιά, εκτός εάν είναι μικρού βαθμού, οπότε το μάτι έχει τη δυνατότητα να προσαρμοστεί μόνο του, δεν προκαλούνται συμπτώματα κι έτσι δεν χρειάζεται ιατρική παρέμβαση με γυαλιά.
Αστιγματισμός
Ο αστιγματισμός εμφανίζεται όταν η καμπυλότητα του κερατοειδούς δεν είναι ίδια σε όλους του άξονες, με αποτέλεσμα οι ακτίνες του φωτός να μην εστιάζονται σε ένα σημείο, αλλά σε περισσότερα. Σε αυτήν την περίπτωση, ένα παιδί ενδέχεται να βλέπει θαμπά τα αντικείμενα και σε κοντινές αλλά και σε μακρινές αποστάσεις, ανάλογα με τον βαθμό αστιγματισμού που έχει σε κάθε μάτι. Επειδή και πάλι μπορεί το παιδί σας να μη σας παραπονεθεί για τον τρόπο που βλέπε, εσείς παρατηρήστε αν υπάρξουν συμπτώματα, τα οποία είναι ανάλογα της υπερμετρωπίας ή της μυωπίας.
Πως αντιμετωπίζεται:
Εάν το παιδί σας πάσχει από αστιγματισμό, τότε, ανάλογα και με τους βαθμούς, ο οφθαλμίατρος θα σας συμβουλέψει εάν χρειάζεται να βάλει γυαλιά μόνιμα ή να τα χρησιμοποιεί περιστασιακά πχ όταν διαβάζει ή βλέπει τηλεόραση. Εάν ο βαθμός αστιγματισμού είναι χαμηλός και η οπτική οξύτητα φυσιολογική, μπορεί να μην απαιτηθεί η χορήγηση γυαλιών.
Ανισομετρωπία
Η ανισομετρωπία εμφανίζεται όταν υπάρχουν διαφορετικοί βαθμοί υπερμετρωπίας, μυωπίας ή αστιγματισμού μεταξύ των δύο ματιών. Εάν η διαφορά είναι μεγάλη, είναι δυνατόν η οπτική οξύτητα στο μάτι που έχει τον μεγαλύτερο βαθμό να μην ωριμάσει φυσιολογικά και να εμφανίσει αμβλυωπία, δηλαδή να "τεμπελιάσει". Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να συνυπάρχει και στραβισμός.
Πως αντιμετωπίζεται:
Η ανισομετρωπία, είναι πολύ σημαντικό να διαγνωσθεί εγκαίρως. Η αντιμετώπιση της γίνεται με τη χορήγηση των κατάλληλων γυαλιών, ακόμη και με κλείσιμο του ενός ματιού για κάποιες ώρες της ημέρας, ώστε να επιτευχθεί η ομαλή ωρίμανση της όρασης και στα δύο μάτια.
Πηγή: περιοδικό "Γονείς εν δράσει!"
Διαταραχές όρασης...