Οι αναλύσεις αίματος και ούρων
.jpg&width=650)
Όπως πάντα, έτσι και στην εγκυμοσύνη, το είδος και η συχνότητα των αναλύσεων αποφασίζονται από τον γιατρό κατά πάσα περίπτωση και σύμφωνα με τις ανάγκες. Υπάρχει όμως μια σειρά ελέγχων ρουτίνας που ζητούνται απ' όλες τις εγκύους, ακόμη και από τις πιο υγιείς.
Η λήψη του αίματος
Συνήθως το αίμα λαμβάνεται το πρωί με άδειο στομάχι από την φλέβα στο εσωτερικό του αγκώνα. Το αίμα πρέπει να είναι αρκετό ανάλογα βέβαια και με τον αριθμό των αναλύσεων που προβλέπονται. Είναι πολύ δύσκολο μια απλή αιμοληψία να προκαλέσει λιποθυμία ή ζάλη. Όταν συμβαίνει αυτό, συνήθως οφείλεται στο γεγονός ότι το στομάχι είναι άδειο καθώς και σε μια μικρή δόση φόβου παρά στην αιμοληψία καθεαυτή. Πάντως δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε: αν ξαπλώσετε για λίγο και φάτε κάτι θα νιώσετε αμέσως καλύτερα.
Προσδιορισμός της ομάδας αίματος και του παράγοντα Rh
Εάν δεν γνωρίζετε ήδη την ακριβή ομάδα αίματος, αυτή η εξέταση θα σας ζητηθεί στην αρχή της εγκυμοσύνης. Μετά θα πρέπει να έχετε πάντα μαζί σας, για κάθε ενδεχόμενο, την καρτέλα με τα αποτελέσματα των αναλύσεων του εργαστηρίου ή του νοσοκομείου όπου τις πραγματοποιήσατε.
Εάν ο παράγοντας Rh (ρέζους) είναι αρνητικός, γίνεται αποφασιστικής σημασίας να μάθουμε τον παράγοντα Rh του πατέρα. Εάν και ο δικός του είναι αρνητικός τότε δεν υπάρχουν προβλήματα. Αντίθετα, εάν είναι θετικός, η μητέρα θα πρέπει να πραγματοποιεί κάθε μήνα μια εξέταση αίματος (το έμμεσο τεστ του Coombs) ώστε να αναγνωριστούν εγκαίρως οι πιθανότητες επιπλοκών.
Εξέταση για ερυθρά
Χρειάζεται να ελεγχθεί εάν έχετε ανοσία στην ερυθρά. Είναι μια εξέταση που πρέπει να γίνει αμέσως μόλις διαγνωσθεί η εγκυμοσύνη, γιατί κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών διατρέχετε τον μεγαλύτερο κίνδυνο εάν προσβληθείτε από την ασθένεια. Αυτή η εξέταση πρέπει να γίνεται σε κάθε εγκυμοσύνη, εκτός και αν έχει προηγηθεί εξέταση με θετικό αποτέλεσμα ώστε να εγγυάται ότι διαθέτετε τα απαραίτητα αντισώματα (σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται να έχετε μαζί σας τα αποτελέσματα αυτής της εξέτασης όταν θα πραγματοποιήσετε την πρώτη σας επίσκεψη στο γυναικολόγο).
Κάνοντας το τεστ, οι πιθανότητες είναι τρεις:
- το αποτέλεσμα είναι θετικό και δεν αφήνει αμφιβολίες: σημαίνει ότι έχετε ανοσία και το τεστ δεν πρέπει να επαναληφθεί.
- το αποτέλεσμα είναι θετικό, αλλά μας αφήνει να υποθέσουμε μια πρόσφατη ερυθρά: είναι μια κατάσταση η οποία θα αξιολογηθεί κατά περίπτωση από τον γιατρό.
- το αποτέλεσμα είναι αρνητικό: σε αυτή την περίπτωση το τεστ πρέπει να πραγματοποιηθεί τουλάχιστον τρεις φορές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (μία κάθε τρεις μήνες)
Τοξοπλάσμωση
Χρειάζεται να ελεγχθεί εάν έχετε ανοσία στην τοξοπλάσμωση. Και αυτή η εξέταση, επίσης, πρέπει να γίνει αμέσως μόλις διαγνωσθεί η εγκυμοσύνη.
Εάν το αποτέλεσμα είναι θετικό σημαίνει ότι έχετε ανοσία και δεν χρειάζεται να το επαναλάβετε. Εάν, αντιθέτως, είναι αρνητικό είναι απαραίτητο να το επαναλάβετε τουλάχιστον τρεις φορές μέχρι το τέλος της εγκυμοσύνης.
Η αντίδραση Wassarman ή V.D.R.L.
Είναι αναλύσεις που χρειάζονται για να ανακαλύψετε την τυχόν μετάδοση ή ύπαρξη της σύφιλης. Μία από τις δύο θα σας ζητηθεί στην πρώτη γυναικολογική εξέταση.
Δεν πρέπει να εκπλαγείτε αλλά και ούτε να προσβληθείτε εάν σας τις συστήσει ο γιατρός: η σύφιλη είναι ένα αφροδίσιο νόσημα πολύ πιο διαδεδομένο απ' όσο πιστεύεται και ακριβώς για αυτό η επιβεβαίωση μιας πιθανής μετάδοσης στην αρχή της εγκυμοσύνης έχει γίνει μια συνηθισμένη πρακτική. Εκτός των άλλων, τα αρχικά της συμπτώματα δεν είναι φανερά, συνεπώς μπορεί να την έχετε χωρίς να το γνωρίζετε.
Εάν η σύφιλη διαγνωσθεί και θεραπευτεί εγκαίρως (πριν από τον τέταρτο μήνα), μπορεί να γιατρευτεί τελείως και με μεγάλη ευκολία. Εάν αντιθέτως δεν θεραπευτεί εγκαίρως, μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα. Εάν η ανάλυση δώσει αρνητικό αποτέλεσμα, δεν είναι απαραίτητο να την επαναλάβετε, εκτός και αν έχετε την υποψία μιας μεταγενέστερης μετάδοσης. Εάν αντίθετα το αποτέλεσμα είναι θετικό, ο γιατρός θα σας ζητήσει κι άλλες αναλύσεις πριν σας συστήσει τη θεραπεία.
Χρειάζεται για να ελέγχεται ο αριθμός των ερυθρών αιμοσφαιρίων, των λευκών αιμοσφαιρίων και η ποσότητα της αιμοσφαιρίνης που υπάρχει στο αίμα. Ελέγχεται, επίσης, η διάσταση των ερυθρών αιμοσφαιρίων ώστε να απορριφθεί η ύπαρξη της μεσογειακής αναιμίας ή θαλασσαιμίας.
Κατά την εγκυμοσύνη, η ποσότητα του αίματος που κυκλοφορεί αυξάνεται σημαντικά και αυτή η αύξηση προκαλεί πάντα μια διαφορετική ισορροπία μεταξύ των μερών που την απαρτίζουν: πρακτικά το αίμα διαλύεται. Συνεπώς, είναι απόλυτα φυσιολογικό σε μια έγκυο γυναίκα (ειδικά εάν η εγκυμοσύνη είναι προχωρημένη) να υπάρχει ελάττωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων, δηλαδή μια μορφή αναιμίας.
Μπορεί να συμβεί όμως ο αριθμός των ερυθρών αιμοσφαιρίων να κατέβει κάτω από το όριο ασφαλείας και συνεπώς η αναιμία να επιδεινωθεί και να γίνει επικίνδυνη.
Για να ανακαλύψετε γρήγορα αν συμβαίνει αυτό, είναι απαραίτητο να επαναλαμβάνετε αυτή την εξέταση κάθε τρεις μήνες ή με μεγαλύτερη ακόμη συχνότητα εάν η αναιμία προϋπήρχε της εγκυμοσύνης.
Τα είδη της αναιμίας μπορεί να διαφέρουν όπως διαφέρουν και τα αίτια που την προκαλούν.
Η σιδηροπενία και το ποσοστό της μη κεκορεσμένης τρανσφερίνης
Πρόκειται για δύο εξετάσεις που επιτρέπουν να διαπιστώσετε πιθανή έλλειψη σιδήρου. Στον οργανισμό ο σίδηρος χρησιμεύει ώστε τα ερυθρά αιμοσφαίρια να μεταφέρουν το οξυγόνο, για αυτό, εάν η ποσότητα του είναι ανεπαρκής, αυτά δεν μπορούν να επιτελέσουν σωστά τη λειτουργία τους. Πρακτικά, η γενική αίματος μας δείχνει αν ο αριθμός των ερυθρών αιμοσφαιρίων είναι επαρκής, ενώ αυτές οι δύο εξετάσεις μας δείχνουν αν είναι σε θέση να λειτουργούν σωστά. Σε αντίθετη περίπτωση, το αποτέλεσμα δείχνει για άλλη μια φορά αναιμία. Ανάμεσα στα διάφορα είδη της αναιμίας, εκείνη που οφείλεται στην έλλειψη σιδήρου είναι μία από τις πιο συχνές στην εγκυμοσύνη. Συνεπώς, είναι απαραίτητο να πραγματοποιήσετε αυτές τις αναλύσεις από την αρχή για να ελέγξετε ότι όλα είναι εντάξει και μετά να τις επαναλαμβάνετε ανά τακτά χρονικά διαστήματα εάν τα πρώτα αποτελέσματα δεν ήταν απόλυτα ικανοποιητικά. Σε αντίθετη περίπτωση πρέπει να επαναληφθούν οπωσδήποτε τον όγδοο μήνα, γιατί εάν σε αυτό το σημείο της εγκυμοσύνης η αναιμία είναι πολύ έντονη, ο γιατρός θα συστήσει τα απαραίτητα συμπληρώματα σιδήρου τα οποία θα σας επιτρέψουν να φτάσετε στον τοκετό (με τις αναπόφευκτες απώλειες αίματος) και στον θηλασμό με τις καλύτερες συνθήκες.
Η ουρία και η κρεατινίνη στο αίμα
Χρησιμεύουν για να εκτιμήσετε τις ποσότητες της ουρίας και της κρεατινίνης που υπάρχουν στο αίμα. Οι ουσίες αυτές είναι παράγωγα των αποβλήτων του οργανισμού και θα πρέπει να φιλτράρονται και να αποβάλλονται από τα νεφρά. Εάν αποδειχτεί ότι υπάρχουν στο αίμα σε ποσότητα μεγαλύτερη από την κανονική, σημαίνει ότι τα νεφρά δεν λειτουργούν όπως θα έπρεπε. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τα νεφρά πρέπει να προσαρμόζονται στη διύλιση μιας ποσότητας αίματος πολύ μεγαλύτερης από τη συνηθισμένη. Από την ικανότητα προσαρμογής τους εξαρτώνται κατά πολύ οι ευαίσθητες ισορροπίες μεταξύ του νερού και των μεταλλικών αλάτων που παρακρατούνται στο αίμα και εκείνων που αποβάλλονται με τα ούρα. Αν χαλάσουν αυτές οι ισορροπίες μπορεί να παρουσιαστούν πολύ σοβαρά προβλήματα. Ανάλογα με τα πρώτα αποτελέσματα, αυτές οι εξετάσεις ίσως χρειαστεί να πραγματοποιηθούν ξανά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Σάκχαρο αίματος
Χρησιμεύει για τη μέτρηση της συγκέντρωσης της γλυκόζης στο αίμα. Πρακτικά, η γλυκόζη είναι ένα σάκχαρο που αντιπροσωπεύει τα καύσιμα του οργανισμού: μέρος αυτού κυκλοφορεί ελεύθερα στο αίμα, σαν άμεση πηγή ενέργειας, ενώ το υπόλοιπο συσσωρεύεται σαν απόθεμα, έτοιμο να μπει στην κυκλοφορία όταν παραστεί ανάγκη. Αν αυτός ο περίπλοκος κανονιστικός μηχανισμός δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε (στην εγκυμοσύνη είναι πιο εύκολο να συμβεί αυτό), η γλυκόζη που υπάρχει στο αίμα αυξάνεται πολύ περισσότερο από το κανονικό και ο οργανισμός "δηλητηριάζεται".
Ο έλεγχος του σακχάρου χρησιμεύει για να ανακαλύψετε εγκαίρως κάθε πιθανή ανωμαλία πριν μετατραπεί σε κανονική ασθένεια. Γίνεται στην αρχή της εγκυμοσύνης σε όλες τις γυναίκες κι αν τα αποτελέσματα είναι φυσιολογικά, ανάμεσα στην 26η και 28η εβδομάδα γίνεται η εξέταση "καμπύλη ανοχής γλυκόζης". Για τις γυναίκες με ιστορικό διαβήτη ή που παρουσίασαν διαβήτη σε προηγούμενη εγκυμοσύνη τους, το τεστ πρέπει να γίνει νωρίτερα, στον 3ο μήνα.
Η χολερυθρίνη και οι τρανσαμινάσες
Χρησιμεύουν για να εκτιμήσετε τη λειτουργία του ήπατος. Η χολερυθρίνη δεν είναι απαραίτητη ανάλυση και δεν την ζητούν όλοι οι γιατροί, αλλά συνιστάται ούτως ή άλλως να πραγματοποιείται στην αρχή της εγκυμοσύνης. Από την άλλη, η ανάλυση για τις τρανσαμινάσες είναι απαραίτητη από το πρώτο κιόλας τρίμηνο, αλλά αν είναι όλα φυσιολογικά δεν χρειάζεται να την επαναλάβετε.
Το συκώτι δεν είναι ένα από τα όργανα που επηρεάζονται από την εγκυμοσύνη, μπορεί ωστόσο να παρουσιάσει κάποιο πρόβλημα. Το πιο συχνό είναι ο ίκτερος: μια απρόσμενη κίτρινη απόχρωση του δέρματος που οφείλεται σε μια συγκεκριμένη αδυναμία του ήπατος.
Εάν στη διάρκεια της εγκυμοσύνης εμφανιστούν κάποιες ενοχλήσεις του ήπατος, οι δύο εξετάσεις θα πρέπει να επαναληφθούν και σε αυτήν την περίπτωση τα πρώτα αποτελέσματα θα χρησιμεύσουν στη σύγκριση.
Η ανίχνευση του Αυστραλιανού αντιγόνου (HBsAg)
Είναι μια εξέταση αίματος που αποκαλύπτει εάν είστε "υγιής φορέας" του ιού της ηπατίτιδας Β. Το να είστε "υγιής φορέας" σημαίνει ότι, χωρίς να έχετε την ασθένεια, ο ιός υπάρχει στο αίμα και για αυτό υπάρχει, μεταξύ άλλων, η πιθανότητα να τον μεταδώσετε στο παιδί κατά τον τοκετό ή κατά τον θηλασμό. Το να γνωρίζετε από πριν εάν το παιδί διατρέχει τέτοιο κίνδυνο είναι σημαντικό, ώστε να του χορηγηθεί μόλις γεννηθεί η κατάλληλη θεραπεία και να προληφθεί η ανάπτυξη της αρρώστιας (εμβολιασμός κλπ)
Πρωτεϊνες αίματος
Πρόκειται για άλλη μια εξέταση που δεν είναι απαραίτητη αλλά συνιστάται. Χρησιμεύει για να εκτιμηθούν οι πρωτεϊνες που υπάρχουν στο αίμα. Αυτό το στοιχείο είναι χρήσιμο για να γίνουν γνωστές πιθανές ασθένειες του ήπατος της μητέρας ή υπερβολικές απώλειες πρωτεϊνών με τα ούρα που μπορεί να αποτελέσουν σύμπτωμα τοξιναιμίας της εγκυμοσύνης.
Εξέταση κολπικής βλέννας
Γύρω στην 35η εβδομάδα ζητείται στη γυναίκα να κάνει αυτή την ανώδυνη εξέταση, ταμπονάροντας τον κόλπο με λίγο βαμβάκι. Χρησιμεύει στο να διαπιστωθεί η ενδεχόμενη ύπαρξη στροπτόκοκκου Βήτα Αιμολυτικού, που μπορεί να μολύνει το μωρό κατά τον τοκετό. Αν το αποτέλεσμα είναι θετικό, ακολουθείται μια αντιβιοτική θεραπεία.
Η γενική εξέταση ούρων
Με την εξέταση αυτή λαμβάνονται με ευκολία πολλές πληροφορίες που αφορούν τόσο σε ασθένειες του ουροποιητικού συστήματος όσο και στη γενική κατάσταση του οργανισμού. Ακριβώς για αυτό, είναι πολύ χρήσιμο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης να επαναλαμβάνεται αυτή η εξέταση κάθε μήνα. Για να πραγματοποιήσετε αυτή την εξέταση, αρκεί να μεταφέρετε στο εργαστήριο ένα δείγμα ούρων που έχουν συλλεχθεί με διάφορους τρόπους και ποικίλλουν ανάλογα με το τι θέλει να εκτιμήσει ο γιατρός. Σε γενικές γραμμές ο γυναικολόγος ενδιαφέρεται κυρίως για τρία στοιχεία: το λεύκωμα, το σάκχαρο και τα λευκοκύτταρα. Το λεύκωμα είναι μια πρωτεϊνη που δεν θα πρέπει να υπάρχει στα ούρα. Εάν υπάρχει σε μικρές ποσότητες μπορεί να εξαρτάται από μια στιγμιαία αλλαγή της νεφρικής λειτουργίας, που δεν είναι όμως ένδειξη ασθένειας. Εάν όμως υπάρχει σε μεγαλύτερες ποσότητες θα ζητηθούν και άλλες εξετάσεις για να φτάσουμε σε μια πιο ακριβή διάγνωση. Η ύπαρξη σακχάρου στα ούρα θα πρέπει να είναι υπό έλεγχο ώστε να αποκλεισθεί η ύπαρξη διαβήτη.
Τέλος, τα λευκοκύτταρα υπάρχουν κανονικά σε πολύ μικρές ποσότητες. Σε αντίθετη περίπτωση ειδοποιούν για την ύπαρξη λοιμώξεων στο ουροποιητικό σύστημα.
Επιπλέον, αν υπάρχουν συμπτώματα ή αλλοιωμένες τιμές, γίνεται καλλιέργεια ούρων, μία εξέταση που επιτρέπει να ελέγχουμε την ποσότητα των βακτηριδίων που υπάρχουν στα ούρα. Είναι απαραίτητο γιατί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είστε ιδιαίτερα εκτεθειμένες στις μολύνσεις των ουροποιητικών οδών, αλλά με αυτές τις εξετάσεις είναι δυνατό να τις διαγνώσετε και να τις θεραπεύσετε με ευκολία.
Η συλλογή των ούρων
Για να συλλέξετε το δείγμα των ούρων που θα πρέπει να μεταφέρετε στο εργαστήριο, θα πρέπει κατ' αρχήν να προμηθευτείτε από το φαρμακείο έναν ουροσυλλέκτη. Τα ούρα που θα ελεγχθούν πρέπει να είναι τα πρώτα πρωινά (αφήστε όμως μια μικρή ποσότητα να τρέξει πριν αρχίστε να συλλέγετε). Εάν πρόκειται να κάνετε καλλιέργεια ούρων, τότε θα πρέπει να δώσετε ιδιαίτερη προσοχή στη συλλογή του δείγματος που θα μεταφερθεί στο εργαστήριο. Πρέπει να αποφύγετε απόλυτα τον κίνδυνο να μολυνθεί από εξωτερικά βακτηρίδια του οργανισμού. Τι πρέπει να κάνετε:
Μπορεί να συμβεί όμως ο αριθμός των ερυθρών αιμοσφαιρίων να κατέβει κάτω από το όριο ασφαλείας και συνεπώς η αναιμία να επιδεινωθεί και να γίνει επικίνδυνη.
Για να ανακαλύψετε γρήγορα αν συμβαίνει αυτό, είναι απαραίτητο να επαναλαμβάνετε αυτή την εξέταση κάθε τρεις μήνες ή με μεγαλύτερη ακόμη συχνότητα εάν η αναιμία προϋπήρχε της εγκυμοσύνης.
Τα είδη της αναιμίας μπορεί να διαφέρουν όπως διαφέρουν και τα αίτια που την προκαλούν.
Η σιδηροπενία και το ποσοστό της μη κεκορεσμένης τρανσφερίνης
Πρόκειται για δύο εξετάσεις που επιτρέπουν να διαπιστώσετε πιθανή έλλειψη σιδήρου. Στον οργανισμό ο σίδηρος χρησιμεύει ώστε τα ερυθρά αιμοσφαίρια να μεταφέρουν το οξυγόνο, για αυτό, εάν η ποσότητα του είναι ανεπαρκής, αυτά δεν μπορούν να επιτελέσουν σωστά τη λειτουργία τους. Πρακτικά, η γενική αίματος μας δείχνει αν ο αριθμός των ερυθρών αιμοσφαιρίων είναι επαρκής, ενώ αυτές οι δύο εξετάσεις μας δείχνουν αν είναι σε θέση να λειτουργούν σωστά. Σε αντίθετη περίπτωση, το αποτέλεσμα δείχνει για άλλη μια φορά αναιμία. Ανάμεσα στα διάφορα είδη της αναιμίας, εκείνη που οφείλεται στην έλλειψη σιδήρου είναι μία από τις πιο συχνές στην εγκυμοσύνη. Συνεπώς, είναι απαραίτητο να πραγματοποιήσετε αυτές τις αναλύσεις από την αρχή για να ελέγξετε ότι όλα είναι εντάξει και μετά να τις επαναλαμβάνετε ανά τακτά χρονικά διαστήματα εάν τα πρώτα αποτελέσματα δεν ήταν απόλυτα ικανοποιητικά. Σε αντίθετη περίπτωση πρέπει να επαναληφθούν οπωσδήποτε τον όγδοο μήνα, γιατί εάν σε αυτό το σημείο της εγκυμοσύνης η αναιμία είναι πολύ έντονη, ο γιατρός θα συστήσει τα απαραίτητα συμπληρώματα σιδήρου τα οποία θα σας επιτρέψουν να φτάσετε στον τοκετό (με τις αναπόφευκτες απώλειες αίματος) και στον θηλασμό με τις καλύτερες συνθήκες.
Η ουρία και η κρεατινίνη στο αίμα
Χρησιμεύουν για να εκτιμήσετε τις ποσότητες της ουρίας και της κρεατινίνης που υπάρχουν στο αίμα. Οι ουσίες αυτές είναι παράγωγα των αποβλήτων του οργανισμού και θα πρέπει να φιλτράρονται και να αποβάλλονται από τα νεφρά. Εάν αποδειχτεί ότι υπάρχουν στο αίμα σε ποσότητα μεγαλύτερη από την κανονική, σημαίνει ότι τα νεφρά δεν λειτουργούν όπως θα έπρεπε. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τα νεφρά πρέπει να προσαρμόζονται στη διύλιση μιας ποσότητας αίματος πολύ μεγαλύτερης από τη συνηθισμένη. Από την ικανότητα προσαρμογής τους εξαρτώνται κατά πολύ οι ευαίσθητες ισορροπίες μεταξύ του νερού και των μεταλλικών αλάτων που παρακρατούνται στο αίμα και εκείνων που αποβάλλονται με τα ούρα. Αν χαλάσουν αυτές οι ισορροπίες μπορεί να παρουσιαστούν πολύ σοβαρά προβλήματα. Ανάλογα με τα πρώτα αποτελέσματα, αυτές οι εξετάσεις ίσως χρειαστεί να πραγματοποιηθούν ξανά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Σάκχαρο αίματος
Χρησιμεύει για τη μέτρηση της συγκέντρωσης της γλυκόζης στο αίμα. Πρακτικά, η γλυκόζη είναι ένα σάκχαρο που αντιπροσωπεύει τα καύσιμα του οργανισμού: μέρος αυτού κυκλοφορεί ελεύθερα στο αίμα, σαν άμεση πηγή ενέργειας, ενώ το υπόλοιπο συσσωρεύεται σαν απόθεμα, έτοιμο να μπει στην κυκλοφορία όταν παραστεί ανάγκη. Αν αυτός ο περίπλοκος κανονιστικός μηχανισμός δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε (στην εγκυμοσύνη είναι πιο εύκολο να συμβεί αυτό), η γλυκόζη που υπάρχει στο αίμα αυξάνεται πολύ περισσότερο από το κανονικό και ο οργανισμός "δηλητηριάζεται".
Ο έλεγχος του σακχάρου χρησιμεύει για να ανακαλύψετε εγκαίρως κάθε πιθανή ανωμαλία πριν μετατραπεί σε κανονική ασθένεια. Γίνεται στην αρχή της εγκυμοσύνης σε όλες τις γυναίκες κι αν τα αποτελέσματα είναι φυσιολογικά, ανάμεσα στην 26η και 28η εβδομάδα γίνεται η εξέταση "καμπύλη ανοχής γλυκόζης". Για τις γυναίκες με ιστορικό διαβήτη ή που παρουσίασαν διαβήτη σε προηγούμενη εγκυμοσύνη τους, το τεστ πρέπει να γίνει νωρίτερα, στον 3ο μήνα.
Η χολερυθρίνη και οι τρανσαμινάσες
Χρησιμεύουν για να εκτιμήσετε τη λειτουργία του ήπατος. Η χολερυθρίνη δεν είναι απαραίτητη ανάλυση και δεν την ζητούν όλοι οι γιατροί, αλλά συνιστάται ούτως ή άλλως να πραγματοποιείται στην αρχή της εγκυμοσύνης. Από την άλλη, η ανάλυση για τις τρανσαμινάσες είναι απαραίτητη από το πρώτο κιόλας τρίμηνο, αλλά αν είναι όλα φυσιολογικά δεν χρειάζεται να την επαναλάβετε.
Το συκώτι δεν είναι ένα από τα όργανα που επηρεάζονται από την εγκυμοσύνη, μπορεί ωστόσο να παρουσιάσει κάποιο πρόβλημα. Το πιο συχνό είναι ο ίκτερος: μια απρόσμενη κίτρινη απόχρωση του δέρματος που οφείλεται σε μια συγκεκριμένη αδυναμία του ήπατος.
Εάν στη διάρκεια της εγκυμοσύνης εμφανιστούν κάποιες ενοχλήσεις του ήπατος, οι δύο εξετάσεις θα πρέπει να επαναληφθούν και σε αυτήν την περίπτωση τα πρώτα αποτελέσματα θα χρησιμεύσουν στη σύγκριση.
Η ανίχνευση του Αυστραλιανού αντιγόνου (HBsAg)
Είναι μια εξέταση αίματος που αποκαλύπτει εάν είστε "υγιής φορέας" του ιού της ηπατίτιδας Β. Το να είστε "υγιής φορέας" σημαίνει ότι, χωρίς να έχετε την ασθένεια, ο ιός υπάρχει στο αίμα και για αυτό υπάρχει, μεταξύ άλλων, η πιθανότητα να τον μεταδώσετε στο παιδί κατά τον τοκετό ή κατά τον θηλασμό. Το να γνωρίζετε από πριν εάν το παιδί διατρέχει τέτοιο κίνδυνο είναι σημαντικό, ώστε να του χορηγηθεί μόλις γεννηθεί η κατάλληλη θεραπεία και να προληφθεί η ανάπτυξη της αρρώστιας (εμβολιασμός κλπ)
Πρωτεϊνες αίματος
Πρόκειται για άλλη μια εξέταση που δεν είναι απαραίτητη αλλά συνιστάται. Χρησιμεύει για να εκτιμηθούν οι πρωτεϊνες που υπάρχουν στο αίμα. Αυτό το στοιχείο είναι χρήσιμο για να γίνουν γνωστές πιθανές ασθένειες του ήπατος της μητέρας ή υπερβολικές απώλειες πρωτεϊνών με τα ούρα που μπορεί να αποτελέσουν σύμπτωμα τοξιναιμίας της εγκυμοσύνης.
Εξέταση κολπικής βλέννας
Γύρω στην 35η εβδομάδα ζητείται στη γυναίκα να κάνει αυτή την ανώδυνη εξέταση, ταμπονάροντας τον κόλπο με λίγο βαμβάκι. Χρησιμεύει στο να διαπιστωθεί η ενδεχόμενη ύπαρξη στροπτόκοκκου Βήτα Αιμολυτικού, που μπορεί να μολύνει το μωρό κατά τον τοκετό. Αν το αποτέλεσμα είναι θετικό, ακολουθείται μια αντιβιοτική θεραπεία.
Με την εξέταση αυτή λαμβάνονται με ευκολία πολλές πληροφορίες που αφορούν τόσο σε ασθένειες του ουροποιητικού συστήματος όσο και στη γενική κατάσταση του οργανισμού. Ακριβώς για αυτό, είναι πολύ χρήσιμο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης να επαναλαμβάνεται αυτή η εξέταση κάθε μήνα. Για να πραγματοποιήσετε αυτή την εξέταση, αρκεί να μεταφέρετε στο εργαστήριο ένα δείγμα ούρων που έχουν συλλεχθεί με διάφορους τρόπους και ποικίλλουν ανάλογα με το τι θέλει να εκτιμήσει ο γιατρός. Σε γενικές γραμμές ο γυναικολόγος ενδιαφέρεται κυρίως για τρία στοιχεία: το λεύκωμα, το σάκχαρο και τα λευκοκύτταρα. Το λεύκωμα είναι μια πρωτεϊνη που δεν θα πρέπει να υπάρχει στα ούρα. Εάν υπάρχει σε μικρές ποσότητες μπορεί να εξαρτάται από μια στιγμιαία αλλαγή της νεφρικής λειτουργίας, που δεν είναι όμως ένδειξη ασθένειας. Εάν όμως υπάρχει σε μεγαλύτερες ποσότητες θα ζητηθούν και άλλες εξετάσεις για να φτάσουμε σε μια πιο ακριβή διάγνωση. Η ύπαρξη σακχάρου στα ούρα θα πρέπει να είναι υπό έλεγχο ώστε να αποκλεισθεί η ύπαρξη διαβήτη.
Τέλος, τα λευκοκύτταρα υπάρχουν κανονικά σε πολύ μικρές ποσότητες. Σε αντίθετη περίπτωση ειδοποιούν για την ύπαρξη λοιμώξεων στο ουροποιητικό σύστημα.
Επιπλέον, αν υπάρχουν συμπτώματα ή αλλοιωμένες τιμές, γίνεται καλλιέργεια ούρων, μία εξέταση που επιτρέπει να ελέγχουμε την ποσότητα των βακτηριδίων που υπάρχουν στα ούρα. Είναι απαραίτητο γιατί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είστε ιδιαίτερα εκτεθειμένες στις μολύνσεις των ουροποιητικών οδών, αλλά με αυτές τις εξετάσεις είναι δυνατό να τις διαγνώσετε και να τις θεραπεύσετε με ευκολία.
Η συλλογή των ούρων
Για να συλλέξετε το δείγμα των ούρων που θα πρέπει να μεταφέρετε στο εργαστήριο, θα πρέπει κατ' αρχήν να προμηθευτείτε από το φαρμακείο έναν ουροσυλλέκτη. Τα ούρα που θα ελεγχθούν πρέπει να είναι τα πρώτα πρωινά (αφήστε όμως μια μικρή ποσότητα να τρέξει πριν αρχίστε να συλλέγετε). Εάν πρόκειται να κάνετε καλλιέργεια ούρων, τότε θα πρέπει να δώσετε ιδιαίτερη προσοχή στη συλλογή του δείγματος που θα μεταφερθεί στο εργαστήριο. Πρέπει να αποφύγετε απόλυτα τον κίνδυνο να μολυνθεί από εξωτερικά βακτηρίδια του οργανισμού. Τι πρέπει να κάνετε:
- Να αγοράσετε από το φαρμακείο ένα κατάλληλα αποστειρωμένο συλλέκτη ούρων
- Πριν συλλέξετε τα ούρα, να πλύνετε προσεκτικά την περιοχή των γεννητικών οργάνων
- Τα ούρα πρέπει να συλλέγονται κατ' ευθείαν στον αποστειρωμένο συλλέκτη, χωρίς να τα μεταγγίζετε σε άλλα δοχεία.
- Πρέπει να ανοίγετε τον συλλέκτη μόλις πριν τη συλλογή των ούρων και να τον κλείνετε αμέσως μετά
- Συλλέγετε μόνο το δεύτερο μέρος των πρώτων πρωινών ούρων
Σημείωση: τα ούρα πρέπει να συλλεχθούν πριν αρχίσετε να παίρνετε οποιοδήποτε φάρμακο, ειδικά εάν πρόκειται για αντιβιοτικά, και να μεταφερθούν αμέσως στο εργαστήριο.
Πηγή: Κέντρο Σπουδών Prenatal
Η εγκυμοσύνη και ο τοκετός (Μέρος 2ο)