Καλωσήρθες κουταλάκι!
Ο απογαλακτισμός, όπως ονομάζεται η διαδικασία της σταδιακής εισαγωγής νέων τροφών στο διαιτολόγιο ενός μωρού, συχνά ηχεί στα αφτιά των γονέων σαν κάτι τερατώδες, όμως δεν πρόκειται για νόμους αστροφυσικής! Κάθε παιδί έχει δικό του ρυθμό, οπότε θα έρθει η ώρα που θα είναι έτοιμο για το επόμενο βήμα και φυσικά ο γονιός πρέπει να έχει σύμμαχο του τον παιδίατρο που θα τον καθοδηγεί σε κάθε κίνηση.
Οδηγίες για το πριν!
1. Ο πρώτος βασικός κανόνας του απογαλακτισμού είναι να θυμάστε ότι ως διαδικασία πρέπει να γίνει σταδιακά και πάντα με τις οδηγίες και υποδείξεις του παιδιάτρου. Μέχρι τώρα ο οργανισμός του μωρού σας αναγνώριζε μόνο το γάλα (εμπορίου ή μητρικό), το οποίο πρέπει να συνεχίσετε να του δίνετε μέχρι να κλείσει τους 12 μήνες.
2. Το πότε είναι έτοιμο ένα μωρό για να ξεκινήσει τη στερεά τροφή εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Κάποια μωρά ξεκινούν πολύ νωρίς (4ος μήνας), ενώ κάποια άλλα μετά τον 6ο. Οι παιδίατροι συνιστούν να μην ξεκινούν πολύ νωρίς οι γονείς τον απογαλακτισμό και κυρίως να μην πιέζουν την κατάσταση. Το αντίθετο! Ο απογαλακτισμός είναι σταδιακή και αργή διαδικασία και επιβάλλεται να είναι έτσι, καθώς ο οργανισμός των μωρών είναι ανώριμος να δεχθεί πολλές νέες τροφές μονομιάς.
3. Για να ξεκινήσει ο απογαλακτισμός πρέπει το μωρό να είναι σε θέση να δεχθεί κουτάλι στο στόμα του, αλλά και να μπορεί να καθίσει χωρίς να διαμαρτύρεται στο καρεκλάκι του. Αν, λοιπόν, επιχειρήσετε να το ταϊσετε με το κουτάλι και δεν δεχθεί, ίσως είναι νωρίς. Ακόμη, όμως, κι αν δεν είναι, ενδέχεται να χρειαστεί να επαναλάβετε τη διαδικασία έως και 20 φορές πριν τελικά το μωρό ανοίξει το στόμα του.
4. Πολλά μωρά, που συνηθίζουν να θηλάζουν ή να πίνουν λαίμαργα το γάλα του, νευριάζουν εύκολα όταν πρωτοξεκινά το τάισμα με κουτάλι, γιατί δεν αντλούν αμέσως ευχαρίστηση από την τροφή, όπως συνέβαινε με το μπιμπερό ή το στήθος της μητέρας. Για αυτό τις πρώτες φορές μία-δύο κουταλιές από το νέο του φαγητό είναι υπεραρκετές για αρχή, ώστε απλώς να γευτεί κάτι διαφορετικό και να δείξει περιέργεια για τη νέα γεύση.
5. Αυτό που πρέπει να έχετε κατά νου είναι ότι θα χρειαστείτε πολλή υπομονή, καθόλου πίεση ή αρνητική διάθεση προς το μωρό για να φάει, γιατί είναι απαραίτητο να κατανοήσει ότι το τάισμα είναι μια θετική διαδικασία. Στην αρχή τα πράγματα μπορεί να φαντάζουν λίγο δύσκολα, όμως καθώς το μωρό θα εξοικειώνεται με τη νέα τάξη πραγμάτων θα γίνεται ακόμη πιο δεκτικό. Κάποια μωρά εξοικειώνονται σε 10 μέρες, κάποια άλλα, όμως, μπορεί να χρειαστούν και έναν μήνα προσαρμογής. Όλα είναι εντός φυσιολογικών ορίων. Διατηρήστε την ψυχραιμία σας, ακολουθήστε τις οδηγίες του παιδιάτρου και το αποτέλεσμα θα σας δικαιώσει.
Το γνωρίζατε;
Εάν οι γονείς ενός μωρού πάσχουν από κάποιας μορφής αλλεργία, όπως αλλεργική ρινίτιδα, είναι πιθανόν το μωρό να εμφανίσει κάποια τροφική αλλεργία, παροδική ή μόνιμη. Για αυτό έχει νόημα από την πρώτη ημέρα που ξεκινάει ο απογαλακτισμός να κρατάτε ένα ημερολόγιο για το τι τρώει τόσο το μωρό όσο και η μητέρα, εάν θηλάζει.
Τρεις λόγοι για να μην ξεκινήσετε νωρίς
Η κατάλληλη ηλικία για να ξεκινήσει ο απογαλακτισμός του μωρού κυμαίνεται μεταξύ 4 και 6 μηνών, σύμφωνα με την Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία. Για κάποια μωρά μπορεί να είναι... αργότερα. Νωρίτερα, όμως, σίγουρα δεν είναι, για τρεις λόγους:
1. Το μωρό μπορεί να αναπτύξει τροφικές αλλεργίες, καθώς το πεπτικό του σύστημα είναι ανώριμο να διασπάσει τις νέες τροφές.
2. Τα μωρά γεννιούνται με αντανακλαστικά που δεν τους επιτρέπουν να καταπίνουν οτιδήποτε άλλο εκτός από γάλα. Εάν, λοιπόν, επιχειρήσετε να το ταίσετε το αποτέλεσμα είναι να φτύσει την τροφή ή και να πνιγεί, γεγονός που θα κάνει την εμπειρία του φαγητού διόλου ευχάριστη.
3. Μέχρι την ηλικία των 6 μηνών το γάλα παρέχει στα μωρά όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται. Για αυτό δεν είναι απαραίτητες οι άλλες τροφές. Μετά, που θα πρέπει να λάβει περισσότερες θερμίδες λόγω της ανάπτυξης του, η εισαγωγή στερεάς τροφής έρχεται ως συμπληρωματική, ώστε σταδιακά μετά τους 12 μήνες να αντικαταστήσει το γάλα.
Τι δεν πρέπει να φάει
- Τουλάχιστον μέχρι να κλείσει του 7 μήνες ένα μωρό δεν πρέπει να φάει καρότα, σπανάκι, παντζάρι, καθώς περιέχουν μεγάλη ποσότητα σε νιτρώδη που ευθύνονται για αναιμίες σε νήπια, εκτός από τα έτοιμα γεύματα που θεωρητικά δεν περιέχουν νιτρώδη.
- Μέχρι τους 12 μήνες αποφύγετε επίσης το μέλι.
Οδηγός τροφών
Με τη σύμφωνη γνώμη του παιδιάτρου, η εισαγωγή των νέων τροφών στο διαιτολόγιο του παιδιού πρέπει να γίνει σταδιακά. Οι παιδίατροι συνιστούν ανάμεσα στην εισαγωγή νέων τροφών να μεσολαβούν τουλάχιστον 3 ημέρες, ώστε το μωρό να συνηθίζει τις νέες γεύσεις και να είναι δεκτικό στις επόμενες, αλλά και για να διαπιστωθεί με ευκολία εάν υπάρχει αλλεργία σε κάποιο τρόφιμο. Όσο για την ποσότητα, στην αρχή τουλάχιστον το μωρό θα σας υποδείξει πόσο μπορεί να φάει. Ακολουθήστε τη δική του ροή.
Παρακάτω θα βρείτε έναν ενδεικτικό οδηγό απογαλακτισμού. Ο παιδίατρος του, όμως, είναι σε θέση να σας δώσει εξειδικευμένες οδηγίες ανάλογα και με τις ανάγκες του μωρού σας.
- Καλό είναι να αντικαταστήσετε στην αρχή το δεκατιανό (το δεύτερο γεύμα της ημέρας, που είναι γύρω στις 10 το πρωί) με μία κρέμα από ρυζάλευρο. Ετοιμάστε μερικές κουταλιές κρέμας και αφήστε το μωρό σας να τη δοκιμάσει. Μην απογοητευτείτε εάν δεν τρώει με ενθουσιασμό από την πρώτη ημέρα. Μετά από μερικές μέρες ξαναδοκιμάστε.
- Αφού αντικαταστήσετε το δεκατιανό, σε δέκα περίπου μέρες μπορεί να αντικαταστήσετε το μεσημεριανό γεύμα με χορτόσουπα. Η βάση της χορτόσουπας καλό είναι να είναι η πατάτα. Περίπου στην ηλικία των 7 μηνών μπορείτε να προσθέσετε στη χορτόσουπα και κρέας. Ξεκινήστε με κοτόπουλο ή μοσχάρι.
- Θυμηθείτε ότι δεν πρέπει να βάζετε αλάτι ή ζάχαρη στις τροφές του παιδιού μέχρι να γίνει τουλάχιστον 2 ετών.
- Μετά τα γεύματα μπορείτε να δώσετε φρούτο ή χυμό φρούτου, όπως μπανάνα, αχλάδι, μήλο και ροδάκινο για αρχή.
Πηγή: περιοδικό Γονείς σε δράση!
Αφιέρωμα: Η τέχνη του ταίσματος (Μέρος 3ο)