Ειλικρίνεια, αίσθημα δικαιοσύνης, εργατικότητα, σεβασμός στα συναισθήματα των άλλων και πάνω από όλα αγάπη! Αξίες για μια ολόκληρη ζωή, που μπορείτε να ενσταλάξετε στα παιδιά από την πιο τρυφερή τους ηλικία....
Πολλοί γονείς θεωρούν ότι είναι μάλλον πρόωρο να διδάξουν βασικές αξίες στα παιδιά που δεν έχουν πάει ακόμη σχολείο και άρα "δεν καταλαβαίνουν". Πιστεύουν ότι τέτοιου είδους μαθήματα πρέπει να είναι αρκετά μεγάλο για να αντιληφθεί τις σύνθετες έννοιες του σωστού και του λάθους. Δεν είναι όμως ακριβώς έτσι. Η πραγματικότητα μας δείχνει ότι, ακόμη κι όταν το παιδί είναι πολύ μικρό, υπάρχουν πάρα πολλές ευκαιρίες να του δώσουμε σημαντικά "μαθήματα ζωής".
1η αξία
ΕΙΛΙΚΡΙΝΕΙΑ
Μάθετε στα παιδιά να λένε την αλήθεια.
Ο καλύτερος τρόπος να ενθαρρύνετε τη φιλαλήθεια είναι να δίνετε το καλό παράδειγμα εσείς οι ίδιοι. Το παιδί ακολουθεί τα βήματα σας, οπότε είναι πολύ σημαντικό να αποφεύγετε οποιαδήποτε απάτη, όσο αθώα κι αν φαίνεται (για παράδειγμα, ποτέ μην πείτε στο παιδί "να μην πούμε στον μπαμπά ότι αγοράσαμε σοκολάτες σήμερα").
Δείξτε στο παιδί ότι είστε ειλικρινής προς τους υπόλοιπους ενηλίκους.
Ένας άλλος τρόπος να ενισχύσετε την αξία της ειλικρίνειας είναι να μην αντιδράτε υπερβολικά όταν το παιδί σας πει ψέματα. Βοηθήστε το μάλιστα να βρει έναν τρόπο να σας πει την αλήθεια. Φροντίστε να περάσετε στα παιδιά σας το εξής:
Ακόμα κι αν το να είσαι πάντα ειλικρινής δεν είναι το ευκολότερο ή το πιο άνετο πράγμα του κόσμου, ωστόσο νιώθουμε όλοι καλύτερα όταν λέμε την αλήθεια.
2η αξία
ΑΙΣΘΗΜΑ ΔΙΚΑΙΟΥ
Μάθετε στα παιδιά να διορθώνουν τα λάθη τους.
Προκειμένου να βοηθήσουμε τα παιδιά να εσωτερικεύσουν ένα πραγματικό αίσθημα δίκαιου, θα πρέπει να τα ενθαρρύνουμε να επανορθώνουν για ένα σφάλμα. Είναι πολύ εύκολο για ένα παιδί να ζητήσει συγγνώμη. Τη γλιτώνει χωρίς να μπει στον κόπο να σκεφτεί ιδιαίτερα. Ωθώντας ένα παιδί να προβεί σε έμπρακτη επανόρθωση, του μεταδίδουμε ένα ηχηρό μήνυμα. Αν ξέρετε ότι το παιδί σας δε συμπεριφέρθηκε με το σωστό τρόπο απέναντι σε κάποιον, βοηθήστε το να βρει έναν τρόπο να επανορθώσει.
Για παράδειγμα, μπορεί να δώσει ένα από τα δικά του παιχνίδια για να αντικαταστήσει το παιχνίδι ενός φίλου που έσπασε. Μπορεί ακόμη να ζωγραφίσει κάτι για το αδερφάκι του, αν το πείραξε.
Ενθαρρύνοντας τα παιδιά σας να προβαίνουν σε τέτοιες χειρονομίες, τονίζετε τη σημασία του να συμπεριφέρεται κανείς δίκαια απέναντι στους συνανθρώπους του.
Αυτό αποτελεί εξέχουσα αξία και θα το βοηθήσει απεριόριστα όταν αργότερα θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει τον περίπλοκο κόσμο των ενηλίκων.
3η αξία
ΕΡΓΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Βοηθήστε τα παιδιά να μάθουν την αξία της υπομονετικής προσπάθειας.
Η εργατικότητα είναι μια αξία που μπορείτε να ενθαρρύνετε από πολύ μικρή ηλικία. Ο πιο εύκολος τρόπος είναι να μην τα επαινείτε υπερβολικά, αλλά να είστε ειλικρινείς-με ευγενικό και υποστηρικτικό ύφος-για να "ανατροφοδοτείτε" τις προσπάθειες τους με εποικοδομητικό τρόπο. Πρέπει να παρακινείτε τα παιδιά να επιχειρούν πράγματα που είναι δύσκολα (χωρίς υπερβολές!), που απαιτούν υπομονή και να τα επαινείτε για τις πρωτοβουλίες τους.
Αν, για παράδειγμα, έχετε ένα παιδάκι ντροπαλό, καλό είναι να το ενθαρρύνετε με ήπιο και ευγενικό τρόπο να πλησιάζει άλλα παιδάκια στην παιδική χαρά ή στον παιδότοπο, ακόμη κι αν αρχικά μπορεί να νιώσει άβολα.
Αν, σε άλλη περίπτωση, το παιδάκι σας είναι πολύ ευέξαπτο, διδάξτε του "τεχνικές" για να κρατάει την ψυχραιμία του (πχ να μετράει μέχρι το δέκα ή να παίρνει μια βαθιά αναπνοή). Συγχαρείτε τα παιδιά όταν καταφέρνουν να κάνουν κάτι δύσκολο.
Το παιδάκι που ακούει τους γονείς του να του λένε "μπράβο, αυτό που κατάφερες ήταν πραγματικά δύσκολο" ενισχύεται από την αναγνώριση και δείχνει ακόμη μεγαλύτερη αποφασιστικότητα να συνεχίσει την προσπάθεια.
4η αξία
ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ
Διδάξτε στα παιδιά να σκέφτονται τα συναισθήματα των άλλων.
Κάθε φορά που βγαίνετε για ψώνια με τα παιδιά σας εκείνα τσακώνονται και γκρινιάζουν. Πρέπει να βρείτε έναν τρόπο, ώστε να κάνετε τα ψώνια σας χωρίς να στενοχωριέται κανένας σας. Μπορείτε να ζητήσετε από τα παιδιά να προτείνουν τρόπους για να βελτιώσουν την ώρα που περνάτε μαζί όταν βγαίνετε για ψώνια.
Μπορεί, πχ. το κάθε παιδί να έχει μαζί του λιχουδιές από το σπίτι, για να μην τσακώνονται για μπισκότα και σοκολάτες ή να σιγομουρμουρίζουν ένα τραγούδι που θα κάνει να νιώθουν χαρούμενα.
Την επόμενη φορά που θα βγείτε για ψώνια, φροντίστε τα παιδιά να θυμηθούν την υπόσχεση τους, και όλα θα κυλήσουν ομαλά.
Αυτές οι μικρές ασκήσεις επίλυσης προβλημάτων βοηθάνε πραγματικά ένα παιδί να μάθει πόσο σημαντικό είναι να υπολογίζει τα συναισθήματα των άλλων. Με το πέρασμα του χρόνου, ακόμη κι ένα μικρό παιδί καταλαβαίνει τις λέξεις ή τις πράξεις που κάνουν τους άλλους ανθρώπους χαρούμενους ή λυπημένους.
Ακόμη, μαθαίνουν ότι όταν είναι ευγενικά απέναντι σε κάποιον, αυτός με τη σειρά του θα είναι ευγενικός απέναντι τους.
5η αξία
ΑΓΑΠΗ
Να είστε γενναιόδωροι με την τρυφερότητα σας.
Οι γονείς γενικά πιστεύουν ότι τα παιδιά έχουν μια φυσική τάση να αγαπάνε και να είναι τρυφερά. Αυτό αληθεύει. Για να έχουν όμως διάρκεια στο χρόνο, πρέπει να βρίσκουν ανταπόκριση. Είναι τρομερά λυπηρό να συνειδητοποιήσει κανείς ότι πολλοί κουρασμένοι γονείς, στο τέλος μιας ομολογουμένως δύσκολης μέρας, δεν θα βρουν ευκαιρία να πουν στα παιδιά τους ή στο σύντροφο τους πόσο τους αγαπούν.
Γίνετε ζωντανό παράδειγμα αγάπης και τρυφερότητας προς τους ανθρώπους που έχετε γύρω σας. Φιλήστε και αγκαλιάστε το σύντροφο σας όταν τα παιδιά είναι μπροστά. Πείτε στα παιδιά πόσο αγαπάτε και εκτιμάτε τους παππούδες τους, τους θείους, τις θείες και τα ξαδέρφια τους. Και φυσικά, μην αφήσετε να περάσει ούτε μια μέρα χωρίς να δείξετε την τρυφερότητα σας στο ίδιο το παιδί. Μην επιτρέπετε στην τρέλα του πρωινού ή τη ρουτίνα του απογεύματος να στραγγαλίζει την τρυφερότητα και την αγάπη.
Αποτελεί εγγυήση!
Όσο πιο συχνά λέτε στο παιδί σας ότι το αγαπάτε, τόσο συχνότερα θα σας το ανταποδίδει. Όσο πιο πολύ το αγκαλιάζετε και το φιλάτε, τόσο περισσότερο θα γεμίζει το σπίτι σας με αγάπη και τρυφερότητα. Και όταν τα παιδιά μαθαίνουν να εκφράζουν την αγάπη τους μαθαίνουν τη σημαντικότερη αξία όλων!
Πηγή: περιοδικό "Το Παιδί μου κι εγώ"
5 αξίες που πρέπει να του διδάξετε μέχρι να γίνει 5 ετών!