Μπορεί να συμβεί σε κάθε παιδί
Στην ηλικία των 3 έως 9 ετών, τα παιδιά ψηλώνουν, αρχίζουν να παίρνουν λανθασμένες στάσεις, για παράδειγμα να καμπουριάζουν μπροστά στην τηλεόραση ή όταν ζωγραφίζουν. Αυτές οι κακές στάσεις μπορεί να προκαλέσουν τα πρώτα προβλήματα στην πλάτη. Τα κόκαλα τους σχηματίζονται ακόμη, και αν πάρουν λάθος κατεύθυνση, μπορεί να υποστούν επικίνδυνες παρεκκλίσεις, που θα εκδηλωθούν αργότερα. Τα ονόματα τους είναι γνωστά: σκολίωση (κύρτωση της σπονδυλικής στήλης στο πλάι) και κύφωση (κύρτωση της σπονδυλικής στήλης προς τα εμπρός).
Ενδυνάμωση
Η ενδυνάμωση της παιδικής πλάτης είναι ότι πραγματικά χρειάζεται, έτσι ώστε οι ιστοί που την περιβάλλουν και την υποστηρίζουν να γίνονται όλο και πιο δυνατοί και συμπαγείς. Και τα μοναδικά "όπλα" που έχετε στη διάθεση σας είναι η σωματική άσκηση και ο έλεγχος του βάρους, το οποίο δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το φυσιολογικό, γιατί θα επιδεινώσει την κύρτωση. Το κολύμπι θεωρείται το πλέον κατάλληλο άθλημα, κατά κύριο λόγο γιατί θέτει σε κίνηση ολόκληρο το σώμα, κυρίως τα πάνω άκρα, και μπορεί ακόμη να διορθώσει τις ωμοπλάτες που προεξέχουν. Η κολύμβηση είναι ένα άθλημα που δυναμώνει τους μύες και βοηθά το σώμα να αποφεύγει τις κακές στάσεις. Πολύ καλό κάνει, επίσης, στην ηλικία των5-6 ετών, η ελεύθερη γυμναστική, τουλάχιστον 2-3 φορές την εβδομάδα, καθώς και το βόλεϊ και μπάσκετ, που δεν συμπιέζουν την σπονδυλική στήλη.
Το βάρος της σχολικής τσάντας
Το βάρος των σχολικών βιβλίων είναι υπερβολικό πολλές φορές. Μην επιτρέπεται στο παιδί να φορτώνεται στους ώμους του πολύ βαριές σάκες. Με το πέρασμα του χρόνου, μπορεί να προκληθεί κύφωση (όταν η πλάτη γέρνει προς τα εμπρός). Αν πάσχει ήδη από σκολίωση, το υπερβολικό βάρος ίσως επιδεινώσει την κατάσταση. Η σάκα δεν πρέπει να ξεπερνά το 15% του βάρους του παιδιού. Δηλαδή, αν το παιδί σας είναι 30 κιλά, δεν θα πρέπει η τσάντα του να είναι πάνω από 4-5 κιλά. Προτιμήστε την επιλογή σακιδίου στην πλάτη ή ακόμα καλύτερα τη σάκα τρόλεϊ, αυτή με τα ροδάκια, που δεν επιβαρύνει καθόλου την πλάτη.
Χρειάζεται φροντίδα και μεγαλώνοντας
Μεγαλώνοντας παρόλο που τα οστά του παιδιού είναι δυνατά, χρειάζονται ακόμα προστασία. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να χαλαρώσετε την επαγρύπνηση σας. Αντιθέτως, είναι η στιγμή που πρέπει να δείξετε ιδιαίτερη προσοχή στην πλάτη του. Ίσως περισσότερο απ' ότι πριν. Γιατί σε αυτά τα χρόνια μπορεί να εμφανιστούν τα πρώτα σημάδια σκολίωσης.
Προσοχή στα σημάδια: Εάν, λοιπόν, παρατηρήσετε ότι το παιδί συνήθως κρατά τον έναν ώμο πιο ψηλά από τον άλλον, αν η λεκάνη του είναι ασύμμετρη ή η μία ωμοπλάτη προεξέχει περισσότερο από την άλλη, καλό είναι να επισκεφθείτε κάποιον ειδικό. Μπορεί να είναι μόνο μία κακή στάση, μπορεί όμως να είναι και αρχή σκολίωσης.
Που οφείλεται: Τα αίτια της πάθησης αυτής δεν είναι ακόμη γνωστά, αλλά συχνά είναι κληρονομική. Αν ο πατέρας ή η μητέρα πάσχουν από σκολίωση, υπάρχουν 50% πιθανότητες να παρουσιάσει και το παιδί. Επιπλέον, για κάποιον περίεργο λόγο-που ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί-η σκολίωση προσβάλλει ιδιαίτερα τα κορίτσια παρά τα αγόρια. Παλιά, υπήρχε η λανθασμένη αντίληψη ότι η σκολίωση συνδέεται με τη διατροφή του παιδιού, με τη στάση του σώματος την ώρα της μελέτης, με την πλευρά του σώματος στην οποία κρεμά την τσάντα, με την άσκηση κλπ.
Όσο νωρίτερα-τόσο καλύτερα
Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στην αντιμετώπιση των σκολιωτικών κυρτωμάτων. Η κλινική εξέταση γίνεται με μια γρήγορη, ανέξοδη και κυρίως αξιόπιστη μέθοδο: τη δοκιμασία επίκυψης. Κατά τη δοκιμασία αυτή, ο εξεταζόμενος σε όρθια θέση σκύβει προς τα εμπρός, με τα γόνατα τεντωμένα, τις φτέρνες σε ευθεία γραμμή και τα χέρια να κρέμονται χαλαρά προς τα κάτω, ενώ οι ώμοι βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο με τα ισχία. Στη θέση αυτή, ο εξεταστής παρατηρεί τη ράχη με προσοχή, και κάθε ασυμμετρία του κορμού θεωρείται ύποπτη για σκολίωση, οπότε το παιδί παραπέμπεται για ακτινολογικό έλεγχο. Ο έλεγχος κατά την πρώτη εξέταση περιλαμβάνει ακτινογραφία ολόκληρης της σπονδυλικής στήλης σε όρθια θέση. Παρόλο που τις περισσότερες φορές είναι εμφανής, πάντα μια ακτινογραφία μπορεί να δώσει πιο έγκυρα αποτελέσματα.
Ο γιατρός ξέρει καλύτερα
Η συμβολή του ορθοπεδικού χειρουργού είναι πολύτιμη για την αποτελεσματική θεραπεία. Η θεραπεία της σκολίωσης εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς, αλλά και από το μέγεθος της καμπύλης. Η αντιμετώπιση της διακρίνεται σε συντηρητική και σε χειρουργική.
Η συντηρητική περιλαμβάνει απλή παρακολούθηση ή εφαρμογή κηδεμόνων. Η απλή παρακολούθηση συνίσταται σε μια απλή κλινική εξέταση του παιδιού ανά τακτά χρονικά διαστήματα, με ή χωρίς ακτινολογικό έλεγχο. Σε καμπύλες μέχρι και 20 μοιρών, οι ειδικές ασκήσεις στάσης είναι αρκετές για να διορθωθεί το πρόβλημα. Σε καμπύλες μέχρι και 40 μοιρών, χρησιμοποιούνται εργαλεία (κηδεμόνες) που θα βοηθήσουν να ισιώσει η σπονδυλική στήλη. Ο κηδεμόνας είναι ένα ειδικό "ένδυμα" που πρέπει να φοριέται από το παιδί 16 ώρες το 24ωρο (όχι 23 ώρες, όπως παλιότερα), να παρακολουθείται η σωστή εφαρμογή του, καθώς και τα σημεία στα οποία πιέζει. Η εφαρμογή μπορεί να ολοκληρωθεί με την οστική ωρίμανση, αλλά αφαιρείται σταδιακά βάσει προγράμματος, ενώ το παιδί θα συνεχίσει να παρακολουθείται μέχρι την ηλικία των 25 ετών.
Όταν το σκολιωτικό κύρτωμα ξεπερνάει τις 40 μοίρες, η θεραπεία που ενδείκνυται είναι η χειρουργική, πάντα όμως με βάση τα χαρακτηριστικά του παιδιού και τη φυσική εξέλιξη του συγκεκριμένου κυρτώματος. Τα τελευταία χρόνια, η χειρουργική αντιμετώπιση της σκολίωσης προσφέρει καλύτερα ποσοστά διόρθωσης και σταθεροποίησης, με μικρότερο χρόνο παραμονής στο νοσοκομείο και άμεση κινητοποίηση του παιδιού χωρίς την ανάγκη χρήσης κηδεμόνα. Η σκολίωση είναι ένα πρόβλημα που σήμερα αντιμετωπίζεται εύκολα. Η έγκαιρη διάγνωση από τον παιδίατρο ή τον ορθοπεδικό, η σωστή επιλογή κηδεμόνα, η συνεχής άσκηση υπό την καθοδήγηση του ειδικού-και φυσικά-η συνεργασία του παιδιού, εξασφαλίζουν τη σίγουρη και γρήγορη αποκατάσταση του προβλήματος.
Μικρά μυστικά
- Προτρέψτε το παιδί σας να "τραβάει" πίσω τους ώμους. Μια άλλη άσκηση σώματος είναι να "τραβάει" το σαγόνι μέσα στο στήθος, πράγμα που βοηθάει το σώμα να ευθυγραμμιστεί.
- Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στο γραφείο που θα μελετάει, στην καρέκλα και το κυριότερο στη θέση του υπολογιστή-τα μάτια πρέπει να είναι στην ευθεία με το ύψος της οθόνης του υπολογιστή. Τα πόδια του παιδιού πρέπει να πατούν στο πάτωμα και να σχηματίζουν (όπως τα χέρια) γωνία 90 μοιρών.
- Ενθαρρύνετε το παιδί να γυμναστεί. Οι δυνατοί κοιλιακοί και οι μύες της πλάτης βοηθούν το παιδί να την κρατά ίσια.
- Δώστε το καλό παράδειγμα, μιας και τα παιδιά μιμούνται τους μεγάλους. Για αυτό, μην ξεχνάτε να έχετε κι εσείς τη σωστή στάση σώματος: ψηλά το κεφάλι, ίσια την πλάτη και μέσα την κοιλιά.
Πηγή: περιοδικό "ΜΑΜΑ Δες!"
"Καμπουριάζει;"