Οι περισσότεροι γονείς είναι σίγουροι ότι ξέρουν τι πρέπει να προσφέρουν στα παιδιά τους για να είναι ευτυχισμένα. Είναι, όμως, έτσι τα πράγματα; Ή μήπως τα παιδιά έχουν άλλες ανάγκες από αυτές που οι γονείς σπεύδουν απλόχερα να καλύψουν; Είστε σίγουροι ότι αξίζει να χαθεί η “παιδικότητά” τους, ώστε να μπορέσουν να προλάβουν ένα δύσκολο πρόγραμμα γεμάτο με ξένες γλώσσες, φροντιστήρια, αθλήματα και ωδεία;
Πολλοί γονείς επιμένουν να πιέζουν τα παιδιά τους από πολύ νωρίς να μάθουν γραφή και ανάγνωση ή να ξεκινήσουν ξένες γλώσσες, ώστε να ξέρουν περισσότερα, όταν θα έρθει η στιγμή να ενταχθούν στα επίσημα εκπαιδευτικά προγράμματα του σχολείου. Και μόλις ξεκινήσει το σχολείο, ξεκινά και η γνωστή δυστυχώς εικόνα... Τα παιδιά με το που γυρνάνε από το μάθημα, τρώνε βιαστικά το φαγητό τους και αρχίζουν να τρέχουν για φροντιστήριο, αγγλικά, γερμανικά, μπαλέτα, κολυμβητήρια, μπάσκετ και ωδεία. Οι γονείς τα πηγαινοφέρνουν από τη μια δραστηριότητα στην άλλη και γυρίζουν μαζί τους αργά στο σπίτι, για να ξεκινήσουν το διάβασμα για την επόμενη μέρα!
Αυτό το συνεχές τρέξιμο και το σκληρό καθημερινό πρόγραμμα, που πολλές φορές συνεχίζεται και το Σαββατοκύριακο με εκπαιδευτικές δραστηριότητες που δε χωρούν μέσα στην εβδομάδα, ταλαιπωρεί χιλιάδες παιδιά από τα πρώτα κιόλας βήματα της ζωής τους. Πολλοί γονείς “προληπτικά” φορτώνουν τα παιδιά με δεκάδες πράγματα, με το σκεπτικό ότι κάποια από όλες αυτές τις δραστηριότητες θα φανεί χρήσιμη στο μέλλον! Τόσο τρέξιμο και τόσο άγχος για κάτι που μπορεί και να μείνει και αναξιοποίητο στο μέλλον... Γιατί τα παιδιά πρέπει να πιέζονται από πολύ μικρή ηλικία; Γιατί η επιτυχία του παιδιού μπαίνει μπροστά στην ευτυχία του; Όλος αυτός ο “αγώνας” ξεκλέβει την ξεγνοιασιά της παιδικής ηλικίας και δεν αφήνει να βγουν στην επιφάνεια τα πραγματικά ταλέντα των παιδιών.
Πιεστικοί γονείς
Οι γονείς που τρέχουν τα παιδιά τους από δραστηριότητα σε δραστηριότητα μπορεί να είναι οποιασδήποτε ηλικίας και μορφωτικού επιπέδου. Ανάμεσά τους συναντάμε τους πεφωτισμένους, αλλά και τους νάρκισσους. Πεφωτισμένους θα χαρακτήριζα εκείνους που θυσιάζουν τις δικές τους ανάγκες για να χαρίσουν στα παιδιά τους όλα τα διανοητικά προνόμια, θέλοντας να κάνουν το καλύτερο γι’ αυτά. Οι νάρκισσοι γονείς βλέπουν το παιδί τους ως το κέντρο του κόσμου ή ως προέκταση του εαυτού τους, με αποτέλεσμα να γίνονται ιδιαίτερα καταπιεστικοί απέναντί του.
Πολλοί γονείς περιμένουν τις καλύτερες επιδόσεις των παιδιών τους για να επιβεβαιωθούν οι ίδιοι μέσα από αυτές. Μέσα στο ανταγωνιστικό σχολικό περιβάλλον ο μαθητής καταλήγει να γίνεται ο καθρέφτης των γονιών του. Έτσι, αναπόφευκτα τις περισσότερες φορές, τα παιδιά κουβαλούν στην πλάτη τους τις ελπίδες και τα μελλοντικά όνειρα της μαμάς και του μπαμπά. Στις περιπτώσεις δε που οι διαζευγμένοι γονείς ξαναπαντρεύονται, τα παιδιά καταλήγουν με παραπάνω από δυο ανθρώπους που “νομίζουν” ότι αποτελούν μέρος της ζωής τους και της σχολικής τους επιτυχίας.
Ακόμα και αν οι προθέσεις τους είναι καλές, πολλοί γονείς μετατρέπονται σε πραγματικό πρόβλημα, όταν οι προσδοκίες τους για τα παιδιά τους είναι εξωπραγματικές. Και αυτό, φυσικά, έχει άμεσο αντίκτυπο στην αύξηση του άγχους των παιδιών. Αυτοί οι γονείς, που απαιτούν από τα παιδιά τους να ακολουθήσουν τις δικές τους ανάγκες, πιέζουν υπερβολικά τα παιδιά και γίνονται ανυπόφορα ανταγωνιστικοί.
Το σίγουρο είναι πως κανένας γονιός δεν πρέπει να βλέπει το παιδί του ως κλώνο του, ούτε ως προέκταση του εαυτού του. Ένα παιδί δεν είναι μέσο επιβράβευσης του ρόλου του γονιού, αλλά ούτε και ένα ρομπότ που πρέπει να σπεύσει για να τα προλάβει όλα. Αντίθετα, το παιδί είναι ένα νέο πλάσμα και οι γονείς θα πρέπει να ανιχνεύσουν τα όνειρά του και να το κατευθύνουν βήμα, βήμα εκεί όπου το ίδιο νιώθει περισσότερο δημιουργικά.
Τα παιδιά έχουν τις δικές τους φιλοδοξίες
Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί έχουν πολλές εμπειρίες από γονείς που ήθελαν τα παιδιά τους να γίνουν υποχρεωτικά “επιστήμονες”, με αποτέλεσμα τη δημιουργία νευρωτικών ατόμων που κατέληγαν να μισούν οτιδήποτε έχει σχέση με τη μάθηση.
Μπορεί να ακούγεται πολύ όμορφο να λέμε ότι το παιδί μας θα γίνει γιατρός, αλλά τι θα γίνει αν εκείνο δε μπορέσει να μετατρέψει αυτά τα όνειρα σε πραγματικότητα; Γιατί πρέπει να το φορτώσετε με άγχος; Γιατί το παιδί να πρέπει να ακολουθήσει το πρόγραμμα που εσείς φτιάξατε για το μέλλον του;
Μην ξεχνάτε ποτέ, ότι ο ουσιαστικός σκοπός της παιδείας είναι να βοηθήσει τους ανθρώπους να μαθαίνουν να προσαρμόζονται στις συνεχείς μεταβαλλόμενες κοινωνικές συνθήκες. Οι προσπάθειές σας, λοιπόν, πρέπει να εστιαστούν στο να βοηθήσετε τα παιδιά να αγαπήσουν τη μάθηση... και όχι να ικανοποιήσουν τις δικές σας φιλοδοξίες.
Η επιβίωσή μας στον εικοστό πρώτο αιώνα θα εξαρτηθεί από την ικανότητά μας να μαθαίνουμε συνεχώς καινούρια πράγματα. Δείξτε, λοιπόν, στα παιδιά το δρόμο της μάθησης χωρίς να τα κατευθύνετε από πολύ μικρή ηλικία εκεί που εσείς ονειρεύεστε!
Πολλοί γονείς φωνάζουν, διατάζουν ή απαιτούν χωρίς αιτιολόγηση πράγματα τα οποία δεν ενδιαφέρουν το παιδί, αλλά αποτελούν δικές τους επιλογές ή φιλοδοξίες. Πρόκειται πιθανόν για πράγματα που δεν κατάφεραν οι ίδιοι ως παιδιά και απαιτούν από το παιδί τους να τα πετύχει. Αυτό, όμως, δεν είναι σίγουρο ότι εκφράζει το παιδί.
Οι περισσότεροι γονείς όλα αυτά τα κάνουν από αγάπη. Πιστεύουν, ότι έτσι θα φροντίσουν καλύτερα για το μέλλον των παιδιών τους. Όμως, αυτό που πρέπει να κάνουν είναι να ακούνε τα παιδιά τους, να συζητούν μαζί τους και να αποδέχονται τη διαφορετικότητα του χαρακτήρα τους. Το γεγονός ότι είναι παιδιά τους δε σημαίνει ότι πρέπει να γίνουν κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση.
Όποια και να είναι τα όνειρά σας για το μέλλον τους, προσπαθήστε να συμπαρασταθείτε στα παιδιά σας στο ξεκίνημα της ζωής τους με θετικό τρόπο. Βοηθήστε τα να ανακαλύψουν τα ταλέντα τους και σταματήστε να τα αντιμετωπίζετε σαν προέκταση της... επιτυχίας σας. Ό,τι τα εκφράζει πραγματικά στο παιχνίδι και στη μελέτη, απαιτεί το σεβασμό σας.
Πολλά παιδιά μπλέκουν με μουσικές σπουδές, που απαιτούν τεράστια πειθαρχία, χωρίς να έχουν δείξει πως τους ενδιαφέρει κάτι τέτοιο. Κάποια άλλα αναγκάζονται να ασχοληθούν με σπορ ή άλλες δραστηριότητες που δεν τους αρέσουν, ενώ κάποια πιέζονται να γίνουν πιο κοινωνικά... Έτσι, έρχονται από νωρίς αντιμέτωπα με ένα δύσκολο και καταπιεστικό συνήθως πρόγραμμα, του οποίου οι ευθύνες μεγαλώνουν μαζί τους.
Φυσικά υπάρχουν παιδιά που μέσα σε ένα τέτοιο ασφυκτικό πλαίσιο ανταποκρίνονται, γιατί ενδεχομένως μέσα στις γονεϊκές προσδοκίες ανακάλυψαν, συμπτωματικά, μια δική τους κλίση. Τι γίνεται, όμως, με τα υπόλοιπα που εκτός από τη κούρασή τους έχουν να αντιμετωπίσουν και την οικογενειακή απογοήτευση;
Οι πιεστικοί γονείς μπορεί να δημιουργήσουν παιδιά με χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση, αλλά και με επιθετικότητα. Και αυτό γιατί το παιδί νομίζει ότι δεν το εκτιμούν για αυτό που είναι, αλλά για αυτό που πρέπει να γίνει.
Επίσης, σύμφωνα με έρευνες τα παιδιά των γονιών που είναι πιεστικοί και δεν τα αφήνουν να... πάρουν ανάσα, είναι τρεις φορές πιο πιθανό να υποφέρουν από άγχος, ακόμη και από κατάθλιψη.
Καλό είναι να ακολουθεί το παιδί συγκεκριμένες κατευθύνσεις στο πρόγραμμα σπουδών. Αυτό, όμως, δεν επιβάλλεται. Πρέπει να προηγείται συζήτηση και πρέπει ο γονιός να εξηγεί στο παιδί το λόγο για τον οποίο πρέπει να κάνει κάτι, αλλά και να το αιτιολογεί πολύ αναλυτικά.
Προσπαθήστε, λοιπόν, να κρατάτε μια πιο χαλαρή στάση απέναντι στα παιδιά και να μην τα πιέζετε για όλο και καλύτερες επιδόσεις σε όλα. Πολλοί από εσάς θα αναρωτηθείτε μέχρι ποιου σημείου θα πρέπει να είστε άνετοι και χωρίς ενοχές. Να είστε χαλαροί με το παιδί μέχρι εκεί, όπου βλέπετε πως η χαλαρότητα αρχίζει να γίνεται μπέρδεμα και τεμπελιά.
Τι πρέπει να κάνετε:
Ας χαλαρώσετε και ας σκεφτείτε αυτό που στα αλήθεια τα μικρά παιδιά έχουν ανάγκη και όχι εσείς. Τι μπορείτε να κάνετε γι’ αυτό;
- Να σταματήσετε να ανταγωνίζεστε άλλους γονείς, που επιδιώκουν να παραδώσουν στην κοινωνία το παιδί - φαινόμενο!
- Αποφύγετε παιδικούς σταθμούς ή ειδικούς, που έχουν ως στόχο την κατασκευή μιας λιλιπούτειας μεγαλοφυΐας.
- Μην ακολουθείτε τις τάσεις για εκμάθηση ηλεκτρονικού υπολογιστή σε πρώιμες παιδικές ηλικίες.
- Προσπαθήστε να έχετε ρεαλιστικές και όχι υπερβολικές προσδοκίες, γιατί αυτές θα λειτουργήσουν ανασταλτικά στη μελλοντική πρόοδο του παιδιού.
- Βοηθήστε το παιδί να ενταχθεί ομαλά σε μια οργανωμένη εκπαιδευτική μονάδα καλλιεργώντας του το πνεύμα της συνεργασίας.
- Στην ηλικία των 4 - 5 ετών, ο πλούτος των γνώσεων που έχει κατακτήσει το παιδί είναι κάτι που θα πρέπει να σας απασχολεί, αλλά όχι υπό την έννοια ότι θα πρέπει με κάποιο τρόπο να κάνετε το παιδί να μάθει όσα περισσότερα μπορεί.
- Σ’ αυτή την ηλικία κάθε προσέγγιση που κάνετε σε θέματα εκπαίδευσης θα πρέπει να γίνεται με ευχάριστο τρόπο, ώστε το παιδί να ανακαλύπτει τη χαρά που μπορεί να του προσφέρει η απόκτηση νέων γνώσεων.
- Αφήστε το να παίζει με τον τρόπο που επιλέγει και κάντε παρεμβάσεις μόνο όταν ξεκινήσουν οι πραγματικές υποχρεώσεις του.
- Κάντε ένα πρόγραμμα “χαλαρής επαφής” με τις τέχνες και τα γράμματα επιτρέποντας στα παιδιά να εκφράσουν τα πραγματικά ενδιαφέροντά τους.
- Ορίστε μέρες και ώρες παιχνιδιού ανάλογα με την ηλικία και πάντα μετά τα μαθήματα των παιδιών. Μην τα πιέζετε για υπέρμετρες σχολικές επιδόσεις από την πρώτη δημοτικού.
- Μην πιέζετε τα παιδιά να πετύχουν και να μάθουν πολλά πράγματα, γιατί αυτό θα λειτουργήσει ανασταλτικά. Μαθαίνουν καλύτερα, όταν είναι χαλαρά.
- Η αποδοχή του παιδιού ως ξεχωριστή προσωπικότητα είναι σημαντική για τη συναισθηματική του υγεία, ακόμα και όταν οι επιθυμίες και οι επιλογές του δε συμβαδίζουν με τις προσδοκίες των γονιών του.
- Δώστε την ίδια προσοχή σε κάθε παιδί σας. Επιτρέψτε στο καθένα να αναπτυχθεί με το δικό του ατομικό ρυθμό και μην κάνετε συγκρίσεις σχετικά με την πρόοδό τους.
- Όταν τα παιδιά ξεκινήσουν το σχολείο, μην τα αντιμετωπίζετε μόνο ως μαθητές. Μη χαλάτε τις σχέσεις σας μαζί τους γιατί εκείνα δεν διαβάζουν, δεν τελειώνουν γρήγορα τα μαθήματά τους ή δεν τα πήγαν καλά στα τεστ των αγγλικών. Η σχέση σας, για να εξελιχθεί, δεν πρέπει να περνάει μόνο μέσα από το κανάλι των μαθημάτων.
- Σε κάθε περίπτωση πρέπει να προστατεύσετε την παιδικότητα των παιδιών. Είναι πολύ σημαντικό να τα ενθαρρύνετε να ζουν στην ηλικία τους. Μην τα φορτώνετε, λοιπόν, καθημερινά με δεκάδες “επιμορφωτικές” δραστηριότητες.
Πηγή: www.yeskid.gr
Μη φορτώνετε τα παιδιά με 1.000 δραστηριότητες