Είναι γεγονός. Έτσι όπως είναι τα πράγματα σήμερα, οι περισσότερες γυναίκες δουλεύουμε και αφήνουμε τα παιδιά μας για αρκετές ώρες την ημέρα με τις γιαγιάδες. Αναπόφευκτα, λοιπόν,
υποκαθιστούν κατά κάποιον τρόπο την ελλιπή παρουσία μας και, φυσικά, εκφράζουν άποψη για τα πάντα.
Η μόνη λύση για να αποφύγουμε τις διενέξεις είναι να θέσουμε τα όριά μας με σαφή, αλλά ταυτόχρονα ευγενικό τρόπο, χωρίς να ξεχνάμε πόσο πολύτιμη είναι η βοήθειά τους.
Οι δύο όψεις του νομίσματος
Σίγουρα τα παιδιά που είχαν την ευκαιρία να μεγαλώσουν ή να ζήσουν αρκετά έχοντας στην καθημερινή τους ζωή τον παππού ή τη γιαγιά ως σημαντικό μέρος της ζωής τους, έχουν κέρδος σε ωριμότητα και σε εμπειρίες ζωής. Η οικογενειακή ιστορία αποκτά για το παιδί περισσότερο νόημα, και το νήμα της οικογενειακής συνέχειας μπορεί να κρατηθεί από το παιδί, καθώς αυτό μεγαλώνει, με περισσότερη σιγουριά.
Από την άλλη πλευρά όμως, οι άνθρωποι περασμένων γενιών, όπως οι παππούδες και οι γιαγιάδες, βίωσαν πολλές και σοβαρές καταστάσεις, πολέμους και στερήσεις, που οι σύγχρονοι άνθρωποι δεν τις βιώνουν, είτε τις βιώνουν με διαφορετικούς τελείως τρόπους. Είναι αλήθεια ότι συχνά αισθανόμαστε ότι οι παλιότεροι άνθρωποι αδυνατούν να μας καταλάβουν, όπως άλλωστε συχνά νιώθουμε ότι ίσως κι εμείς δυσκολευόμαστε να τους καταλάβουμε. Αυτό πολλές φορές οδηγεί σε δυσκολία στις συνεννοήσεις, παρεξηγήσεις, παρερμηνείες των προθέσεων, ιδιαίτερα όταν το διακύβευμα είναι η «σωστή» ανατροφή των παιδιών.
Βασικός κανόνας όταν εμπλέκονται και οι δύο στην ανατροφή των παιδιών: καμιά πλευρά δεν πρέπει να αισθάνεται «χαμένη»
• Είναι σημαντικό οι κατευθυντήριες γραμμές να δίνονται από τους γονείς, χωρίς ωστόσο και οι παππούδες, οι οποίοι είναι διαθέσιμοι για α προσφέρουν βοήθεια και φροντίδα, να αισθάνονται παραγκωνισμένοι. Τις ώρες, λοιπόν, που το παιδί βρίσκεται υπό τη φροντίδα των γονέων, εκείνοι «κάνουν κουμάντο». Όταν τα παιδιά για κάποιες μέρες ή ώρες της ημέρας βρίσκονται υπό τη «σκέπη» των παππούδων, πρέπει κάποια πρωτοβουλία να αφήνεται και σε εκείνους. Ωστόσο, υπεύθυνοι για τα παιδιά είναι οι γονείς τους, οπότε είναι και δική τους η ευθύνη να καταστήσουν σαφή στους παππούδες τα όρια και τις επιθυμίες τους, πάντα όμως με τακτ, ευγένεια και σεβασμό.
• Ενώ οι βασικοί κανόνες είναι σημαντικό να τίθενται από τους γονείς, είναι καλό να αφήνουμε τη γιαγιά ή τον παππού να ταΐζει το παιδί, και αν, για παράδειγμα, το παραχαϊδέψει δίνοντάς του περισσότερα ζαχαρωτά, λύνουμε το θέμα μετά στο σπίτι με ένα γρήγορο βούρτσισμα, χωρίς να προκύψει έντονη διαμάχη.
• Αφήνουμε τους παππούδες να πειθαρχούν τα παιδιά με τον τρόπο που μπορούν και κρίνουν ότι είναι καλύτερος, τις ώρες που είναι μαζί τους και που εμείς στο κάτω κάτω έχουμε ζητήσει τη βοήθειά τους. Άλλωστε, τα παιδιά τις περισσότερες ώρες βρίσκονται με τους γονείς τους και εκείνοι έχουν την ευθύνη για τα προβλήματα στη συμπεριφορά τους. Θα πρέπει να καταλάβουν ότι δεν βοηθάει να κατηγορούμε τους παππούδες, το σχολείο ή κάποιον άλλον για προβλήματα που οι ίδιοι πρέπει να αντιμετωπίσουν.
• Είναι καλό να υπάρχει κοινή γραμμή διαπαιδαγώγησης όταν η μητέρα εργάζεται και η γιαγιά κρατάει το παιδί, ωστόσο αυτό εξαρτάται από τις γενικότερες σχέσεις μεταξύ τους και δεν θα πρέπει να αφήνουν τα δικά τους συναισθήματα να επηρεάζουν τη συναισθηματική κατάσταση του παιδιού και τις σχέσεις του με τη μητέρα και τη γιαγιά.
Ανεκτίμητη αξία
Ακόμα κι αν η γιαγιά και ο παππούς δεν κρατάνε τα παιδάκια σας σε καθημερινή βάση, είναι ίσως προτιμότερο, εάν αυτό είναι εφικτό, να περνούν τα παιδιά με τους παππούδες κάποιες ώρες την εβδομάδα, ώστε να μπορείτε να έχετε τον απαραίτητο και πολύτιμο χρόνο για τον εαυτό σας. Επιπλέον, το παιδί μπορεί να συνδυάσει τις επισκέψεις στους παππούδες με κάποιες ιδιαίτερες στιγμές, όπως διήγηση ιστοριών, παραμύθια, εξιστόρηση σημαντικών στιγμών από τη ζωή της οικογένειας.
Το σημαντικότερο, όμως, όλων είναι το γεγονός ότι οι παππούδες μπορούν να κάνουν κατανοητό στα παιδιά και τους ενήλικες ότι τα πράγματα που μας φαίνονται σήμερα τόσο σημαντικά, απαραίτητα και αδιαπραγμάτευτα ίσως δεν είναι και τόσο. Οι παππούδες και οι γιαγιάδες αυτό το ξέρουν καλά, γιατί έχουν δει και ζήσει περιπέτειες, δυσκολίες και αγωνίες που καμιά φορά δεν μπορούμε να διανοηθούμε. Μπορούν να μας δείξουν ότι ίσως μπορούμε να ζήσουμε χωρίς να τρέχουμε συνεχώς για να πετύχουμε όλο και κάτι περισσότερο, ότι οι ρυθμοί της ζωής μας μπορούν να είναι πιο ανθρώπινοι χωρίς να χαθεί κάτι σημαντικό. Ίσως είναι οι καταλληλότεροι για να το πουν στα παιδιά – κι αυτά να το πιστέψουν!
Της Δήμητρας Μαυρίδου, σε συνεργασία με την Ασπασία Τασίου, κλινική ψυχολόγο-ψυχοθεραπεύτρια
Πηγή: www.familylife.gr
Εκπαιδεύοντας.... γιαγιάδες!