Σας καταλαβαίνουν

Τι λέμε και πως το λέμε μπροστά στα παιδιά

Δεν μιλάνε, αλλά καταλαβαίνουν! Για αυτό, όταν μιλάτε μεταξύ σας για τα παιδιά σας ενω εκείνα είναι μπροστά, θα πρέπει να προσέχετε.....

Τα κατορθώματα, οι αταξίες και οι τυχόν προβληματικές συμπεριφορές των παιδιών είναι από τα πιο "δημοφιλή" θέματα προς συζήτηση μεταξύ των δύο συντρόφων. Έτσι, πολλοί γονείς συνηθίζουν να εκφράζουν ελεύθερα τις απόψεις και τις σκέψεις τους για τη συμπεριφορά του παιδιού τους ακόμα κι όταν το ίδιο παρευρίσκεται στο χώρο, θεωρώντας πως είναι ακόμα πολύ μικρό για να αποκωδικοποιήσει τα πολύπλοκα νοήματα των συζητήσεων τους. Ωστόσο, η επιστήμη έρχεται να αμφισβητήσει αυτή την τόσο διαδεδομένη άποψη.

Τα παιδιά αντιλαμβάνονται το βαθύτερο νόημα των συζητήσεων που τα αφορούν άμεσα, ακόμα κι όταν οι λεκτικές τους ικανότητες δεν είναι πλήρως ανεπτυγμένες!

Δε μιλάει, δε μιλάει, αλλά.....

Το πιτσιρίκι σας είναι μόλις 14 μηνών, περπατάει πια χωρίς τη βοήθεια σας, εξερευνεί τον κόσμο γύρω του και επικοινωνεί μαζί σας με το δικό του ξεχωριστό τρόπο. Για σας, ως γονείς, καθετί που λέει ή κατορθώνει είναι ιδιαίτερα σημαντικό κι έτσι δεν χάνετε την ευκαιρία να μοιράζεστε οτιδήποτε το αφορά, ακόμα κι όταν γνωρίζετε ότι σας ακούει! "Αφού δε μιλάει, δεν καταλαβαίνει τι λέμε", σκέφτεστε. Ποιος είπε όμως πως χωρίς ομιλία δεν υπάρχει και αντίληψη; Αναρωτηθήκατε ποτέ πως καταγράφονται μέσα του οι συζητήσεις που το αφορούν και ποιο είναι το αντίκτυπο τους στον ψυχισμό του;

Στο χώρο της αναπτυξιακής ψυχολογίας υπάρχει εδώ και πολλές δεκαετίες μια αξιοσημείωτη αντιπαράθεση πάνω στο θέμα αυτό. Κάποιοι, δηλαδή, πιστεύουν πως η αντίληψη προηγείται της ομιλίας, ενώ κάποιοι άλλοι πως η ανάπτυξη της ομιλίας είναι αυτή που πυροδοτεί την αντίληψη και την πολύπλοκη σκέψη. Εντούτοις, το θέμα μας εδώ δεν είναι η ανάλυση των μηχανισμών του εγκεφάλου. Έτσι, θα περιοριστούμε σε μια και μόνο τεκμηριωμένη διαπίστωση: Τα παιδιά, ακόμα κι όταν δεν είναι σε θέση να εκφραστούν λεκτικά, έχουν ιδιαίτερα αναπτυγμένη αντίληψη, κι αυτό γιατί υπάρχει διαφορά ανάμεσα στη δεκτική (αυτά που καταλαβαίνουν) και στην εκφραστική (αυτά που λένε) ομιλία.

Παίζουν, συναρμολογούν, θυμούνται, εκφράζονται, επικοινωνούν (με το δικό τους πάντα τρόπο) και αντιλαμβάνονται τον κόσμο γύρω τους πολύ πριν αναπτύξουν πλήρως την εκφραστική τους ομιλία, κάτι που τους δίνει τη δυνατότητα, μεταξύ άλλων, να κατανοούν το περιεχόμενο των συζητήσεων σας πολύ νωρίτερα από όσο πιστεύετε.

Πρέπει να είστε προσεκτικοί;

Τα παιδιά αντιλαμβάνονται πολύ πριν μιλήσουν τον κόσμο γύρω τους και το βαθύτερο νόημα των συζητήσεων σας, ιδιαίτερα όταν αυτές τα αφορούν. Έτσι, καλό θα ήταν να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στο "τι" και "πως" λέτε κάτι για τα ίδια όταν σας ακούνε, απλούστατα γιατί καταγράφουν τους χαρακτηρισμούς που χρησιμοποιείτε για το άτομο τους και μεγαλώνοντας, όταν είναι σε θέση να κατανοήσουν το νόημα αυτών των χαρακτηρισμών, τείνουν να τους υιοθετούν ως στοιχεία της προσωπικότητας τους. Αν, για παράδειγμα, συνηθίζετε να λέτε πως το μικρούλι σας είναι πολύ ανασφαλής χαρακτήρας, μην εκπλαγείτε αν εξελιχθεί σε έναν ανασφαλή ενήλικο.

Επίσης, καλό θα ήταν να έχετε υπόψη σας ότι το παιδί πρέπει να εμπλέκεται σε οποιαδήποτε μορφή επικοινωνίας και διαλόγου για θέματα που το αφορούν, ακόμα κι όταν είναι ιδιαίτερα μικρό και με φτωχό λεξιλόγιο.

Έχει, δηλαδή, ανάγκη να συμμετέχει στη συζήτηση για το άτομο του, να εκφράζεται με όποιον τρόπο μπορεί, να αναπτύσσει τις λεκτικές του ικανότητες και να μην αισθάνεται απομονωμένο κάθε φορά που μιλάτε μπροστά του για το ίδιο. Ένας άνθρωπος, όσο μικρός κι αν είναι, είναι άνθρωπος, έτσι δεν είναι; Άλλωστε, ερήμην του, μπορείτε να μιλήσετε ελεύθερα για τις δυνατότητες ή τις αδυναμίες του και να αναζητήσετε εναλλακτικές μεθόδους διαπαιδαγώγησης του! Μπροστά του όμως προσπαθήστε να κρατάτε τις ισορροπίες. Μην ξεχνάτε πως είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την υγιή ψυχοκοινωνική του ανάπτυξη!

Πηγή: Το παιδί μου κι εγώ.

Posted in οικογένεια, παιδιά