Τα παιδιά είναι σφαίρες ενέργειας. Τους αρέσει να μετράνε τις δυνάμεις τους, να έρχονται αντιμέτωπα και να συγκρούονται με τους άλλους, γιατί έτσι δοκιμάζουν τις ανθρώπινες σχέσεις και ετοιμάζονται για τη ζωή στην κοινωνία. Οι σχέσεις, επομένως, γίνονται αυτομάτως βίαιες κάποιες στιγμές: Δεν υπάρχει αδερφική σχέση απόλυτα ήρεμη.
Χωρίς αυτούς τους καβγάδες δεν θα μπορούσαν να ασκηθούν στη διαχείριση ορισμένων επιθετικών συμπεριφορών. Για αυτό ένα μοναχοπαίδι μπορεί να έχει μεγαλύτερες δυσκολίες στη βέλτιστη προσαρμογή του στην κοινωνία.
Ποιες είναι οι κυριότερες αφορμές για καβγάδες;
Κάθε γεγονός τροφοδοτεί την ανάγκη ελέγχου της αντίδρασης του άλλου. Αλλά η κυριότερη αιτία για καβγάδες είναι η μάχη για τον προσωπικό χώρο κυριαρχίας, είτε αφορά σε αντικείμενα, είτε σε χώρο, είτε στη στοργή σας.
Πρέπει να ανησυχούμε, αν αυτή η αδερφική αντιπαλότητα φτάνει στη σωματική σύγκρουση;
Η εκμάθηση της ζωής στην κοινωνία περνάει αυτόματα από τη "μάχη", ιδιαίτερα για τα αγόρια, που εκφράζονται ουσιαστικά με τις γροθιές και τις κλοτσιές τους. Δεν χρειάζεται, επομένως, να ανησυχείτε, αν παλεύουν μεταξύ τους. Τα κορίτσια, από τη στιγμή που αποκτούν το λόγο, είναι πιο εκλεπτυσμένα και θα έχουν την τάση να μεταθέτουν τη σύγκρουση στο επίπεδο της γλώσσας, να ειρωνεύονται, να παραπονιούνται, να επιχειρηματολογούν, να αντιπαρατίθενται για ζητήματα ρούχων ή να γκρινιάζουν. Αλλά, όπως θα δούμε, η συμπεριφορά των γονιών πρέπει να απαντά σε αυτή την επιθετικότητα, για να τη διευθετεί και να διδάσκει στο παιδί να δημιουργεί ειρηνικές σχέσεις με τον άλλο.
Πως εξελίσσεται το συναίσθημα ζήλιας που νιώθει το μεγαλύτερο, όταν γεννηθεί ένα δεύτερο παιδί;
Με τον ερχομό του μικρότερου παιδιού, εμφανίζεται στο μεγαλύτερο ένα συναίσθημα αντιπαλότητας. Η συμπεριφορά των γονιών θα παίξει μεγάλο ρόλο στην εξέλιξη αυτού του συναισθήματος.
Η σχέση ανάμεσα στα δυο παιδιά εξαρτάται κατά πολύ από τον αριθμό των χρόνων, που τα χωρίζουν:
Το μικρότερο γοητεύεται από τις γνώσεις του μεγαλύτερου.
Υπάρχουν γονείς, που είναι πολύ σκληροί με τα παιδιά, τα δέρνουν, τα βρίζουν και άλλοι γονείς, οι οποίοι είναι εξαιρετικά παθητικοί. Το παιδί, που καταδιώκει το άλλο, είναι συχνά δυστυχισμένο. Η λύση μπορεί να συνιστάται στο να το προστατέψετε από την παρουσία, πολλές φορές συμπαθητική, αλλά πολύ επίμονη, του μικρού. Οι γονείς δεν συνειδητοποιούν πόσο δύσκολο είναι για το μεγαλύτερο να έχει αδιάκοπα μέσα στα πόδια του ένα μικρό, που προσπαθεί να το μιμηθεί. Η επαγρύπνηση των γονιών πρέπει να επιτρέψει στο μεγάλο να ανασάνει, για να μην είναι διαρκώς εκνευρισμένο και επομένως βίαιο. Τη στιγμή της σύγκρουσης, οι γονείς πρέπει να παρέμβουν αμέσως, για να τη διακόψουν, ακόμα κι αν χρειαστεί να κλείσουν το ένα παιδί στο δωμάτιο του και να το υποχρεώσουν να αφήσει το άλλο στην ησυχία του.
Πρέπει να έχουν εξισωτική συμπεριφορά, για να νιώθουν τα παιδιά, ότι τα αγαπάμε εξίσου;
Είναι αδύνατον να εξισώσετε τα πάντα. Κάθε παιδί έχει διαφορετική θέση στην οικογένεια και διαφορετική ιδιοσυγκρασία. Το καθένα συνδέεται με μια ξεχωριστή στιγμή της ζωής σας. Καλύτερα να αναγνωρίσετε τα προνόμια τους: Τα προνόμια του μεγάλου για το μεγαλύτερο και τα προνόμια του μικρού για το μικρότερο. Όταν δεν νιώθετε δίκαιοι, μπορείτε να δικαιολογηθείτε στο παιδί: "Είναι, ίσως άδικο αυτό, αλά δεν μπορώ να το αλλάξω, έτσι είναι!". Η αναζήτηση του "ποιος άρχισε" δεν έχει νόημα, ούτε και το να θέλετε να δώσετε και στους δυο το ίδιο πράγμα. Πρέπει να μάθετε στο παιδί να αντέχει τη ματαίωση και να χαίρεται με τη χαρά του άλλου, επαγρυπνώντας, φυσικά, ώστε η αδικία να μην στρέφεται πάντα προς την ίδια κατεύθυνση.
Όλα πάνε καλά έως την ώρα που οι γονείς γυρίζουν από τη δουλειά, είναι φυσικό αυτό;
Τα παιδιά καβγαδίζουν όχι μόνο, για να διασκεδάσουν, αλλά και για να τραβήξουν την προσοχή σας. Συνειδητοποιούν απόλυτα, ότι την ώρα του καβγά δεν μπορείτε να διαβάσετε το περιοδικό σας ή να μιλήσετε στο τηλέφωνο. Τα παιδιά είναι σίγουρα πως την ώρα που κυνηγιούνται, δέρνονται, παίρνουν το ένα τα πράγματα του άλλου, κλαψουρίζουν, έρχονται να παραπονεθούν.... σας έχουν στη διάθεση τους. Έτσι, επιδεικνύουν την ανάγκη τους για την προσοχή σας.
Πότε και πως μπορούν οι γονείς να παρέμβουν στη σύγκρουση;
Οι γονείς πρέπει να παρέμβουν πολύ νωρίς, προληπτικά. Αν αφήσουν την κρίση να επωαστεί, καθώς δεν συνειδητοποιήσουν πχ ότι αν το μεγάλο θέλει να είναι στον υπολογιστή, θα θέλει και το μικρό το ίδιο. Και ο καβγάς δεν θα αργήσει να ξεσπάσει μεταξύ στα δύο παιδιά. Αν οι γονείς είναι παθητικοί εξ αρχής θα υποχρεωθούν σε μεγαλύτερη προσπάθεια για να αντιμετωπίσουν την κρίση.
Αν οι γονείς προσφέρουν στο μικρότερο κάποιο δώρο που θέλει για να ξεχάσει πχ το καρούμπαλο που μπορεί να προκλήθηκε από τον καβγά με το μεγαλύτερο θα πρέπει να συζητήσουν με το μεγάλο για το τελευταίο πράγμα που του πρόσφεραν χωρίς να το βάλουν στη διαδικασία να τα σκεφτεί όλα αυτά μόνο του γιατί είναι σαν να παίζουν με τα νεύρα του.
Αν παρ' όλα αυτά ξεσπάσει ο καβγάς, πρέπει να τον σταματήσετε αμέσως, χωρίζοντας τα παιδιά. Το πρόβλημα δεν είναι τόσο να καταλάβετε τους λόγους της σκηνής, αλλά να δείξετε στα παιδιά πόσο σας κουράζουν αυτοί οι καβγάδες και πόση ανάγκη έχετε από αρμονικές σχέσεις.
Το ιδανικό είναι να έχετε δύο μικρά δωμάτια αντί για ένα μεγάλο, για να μπορείτε να στέλνετε το καθένα "σπίτι του". Αλλά αν έχετε μικρό σπίτι, με ένα κοινό δωμάτιο για τα παιδιά, μπορείτε να στείλετε το ένα στο δωμάτιο, ενώ το άλλο κάθεται μπροστά στον υπολογιστή ή ακόμα να πάρετε το ένα για μια βόλτα.
Όσο για τα μεγάλα αισθήματα ηθικής και τους συναισθηματικούς λόγους για τον αμοιβαίο σεβασμό, δεν έχουν και μεγάλη επίδραση και, μάλλον, τρέφουν τη σύγκρουση. Μην ξεχνάτε πως το παιδί δεν προβάλλει τον εαυτό του στο μέλλον, ζει τον παρόντα χρόνο!
Συμπερασματικά.
Οι καβγάδες είναι μέρος των παιδικών χρόνων, και μόνο τα παιδιά καταλαβαίνουν τα αίτια τους. Ίσως αργότερα να γίνουν ωραίες αναμνήσεις, αρκεί να μείνετε ο άγρυπνος εξισορροπηστής τους
Σειρά: Ζω και μαθαίνω!
"Η Λουίζα πειράζει τον μικρό αδελφό της"
Εκδόσεις: Λ. Παπαγιάννης & Φ. Καϊάφα
Χωρίς αυτούς τους καβγάδες δεν θα μπορούσαν να ασκηθούν στη διαχείριση ορισμένων επιθετικών συμπεριφορών. Για αυτό ένα μοναχοπαίδι μπορεί να έχει μεγαλύτερες δυσκολίες στη βέλτιστη προσαρμογή του στην κοινωνία.
Ποιες είναι οι κυριότερες αφορμές για καβγάδες;
Κάθε γεγονός τροφοδοτεί την ανάγκη ελέγχου της αντίδρασης του άλλου. Αλλά η κυριότερη αιτία για καβγάδες είναι η μάχη για τον προσωπικό χώρο κυριαρχίας, είτε αφορά σε αντικείμενα, είτε σε χώρο, είτε στη στοργή σας.
Πρέπει να ανησυχούμε, αν αυτή η αδερφική αντιπαλότητα φτάνει στη σωματική σύγκρουση;
Η εκμάθηση της ζωής στην κοινωνία περνάει αυτόματα από τη "μάχη", ιδιαίτερα για τα αγόρια, που εκφράζονται ουσιαστικά με τις γροθιές και τις κλοτσιές τους. Δεν χρειάζεται, επομένως, να ανησυχείτε, αν παλεύουν μεταξύ τους. Τα κορίτσια, από τη στιγμή που αποκτούν το λόγο, είναι πιο εκλεπτυσμένα και θα έχουν την τάση να μεταθέτουν τη σύγκρουση στο επίπεδο της γλώσσας, να ειρωνεύονται, να παραπονιούνται, να επιχειρηματολογούν, να αντιπαρατίθενται για ζητήματα ρούχων ή να γκρινιάζουν. Αλλά, όπως θα δούμε, η συμπεριφορά των γονιών πρέπει να απαντά σε αυτή την επιθετικότητα, για να τη διευθετεί και να διδάσκει στο παιδί να δημιουργεί ειρηνικές σχέσεις με τον άλλο.
Πως εξελίσσεται το συναίσθημα ζήλιας που νιώθει το μεγαλύτερο, όταν γεννηθεί ένα δεύτερο παιδί;
Με τον ερχομό του μικρότερου παιδιού, εμφανίζεται στο μεγαλύτερο ένα συναίσθημα αντιπαλότητας. Η συμπεριφορά των γονιών θα παίξει μεγάλο ρόλο στην εξέλιξη αυτού του συναισθήματος.
- Αν οι γονείς υιοθετούν μια κραυγαλέα διαφορετική συμπεριφορά απέναντι στα δύο παιδιά (αν για παράδειγμα υπερπροστατεύουν το μικρό) η ζήλια αυτή μπορεί να παραμείνει ισχυρή σε όλη τη ζωή.
- Αν, αντίθετα, οι γονείς προσπαθήσουν να αντιμετωπίσουν τα πράγματα με χιούμορ, δώσουν στο μεγάλο τη θέση του ως μεγάλου, εξατομικεύουν τα παιδιά, τότε η ζήλια θα μεταμορφωθεί στην εφηβεία σε ακατανίκητη συμμαχία.
Η σχέση ανάμεσα στα δυο παιδιά εξαρτάται κατά πολύ από τον αριθμό των χρόνων, που τα χωρίζουν:
- Όσο πιο κοντινές είναι οι ηλικίες τους, τόσο περισσότερο τα παιδιά μπαίνουν σε αντιπαράθεση με τάσεις ανταγωνισμού.
- Αν η ηλικιακή απόσταση είναι μεγαλύτερη από 5 ή 6 χρόνια, τα παιδιά δεν λειτουργούν στο ίδιο πλαίσιο και θα είναι ευκολότερο για το μεγάλο να γίνει ο προστάτης του μικρού. Σε αυτή την περίπτωση, το κάθε παιδί απομονώνεται σε μια σφαίρα, κι έτσι ασκείται λιγότερο στην κοινωνική ζωή.
- Όταν η απόσταση είναι ακόμα μεγαλύτερη και το μεγάλο βρίσκεται στην εφηβεία, τότε ξυπνά η αντιπαλότητα με τους γονείς.
Το μικρότερο γοητεύεται από τις γνώσεις του μεγαλύτερου.
- Πρέπει να το υποστηρίξετε λέγοντας στο μεγαλύτερο: "Θέλει να κάνει τα πάντα όπως εσύ, γιατί σε θαυμάζει".
- Για να μπορεί το μεγαλύτερο να αναπνεύσει και το μικρότερο να αναπτύξει τις ικανότητες του, πρέπει να οργανώνετε ξεχωριστές δραστηριότητες για το κάθε παιδί.
Υπάρχουν γονείς, που είναι πολύ σκληροί με τα παιδιά, τα δέρνουν, τα βρίζουν και άλλοι γονείς, οι οποίοι είναι εξαιρετικά παθητικοί. Το παιδί, που καταδιώκει το άλλο, είναι συχνά δυστυχισμένο. Η λύση μπορεί να συνιστάται στο να το προστατέψετε από την παρουσία, πολλές φορές συμπαθητική, αλλά πολύ επίμονη, του μικρού. Οι γονείς δεν συνειδητοποιούν πόσο δύσκολο είναι για το μεγαλύτερο να έχει αδιάκοπα μέσα στα πόδια του ένα μικρό, που προσπαθεί να το μιμηθεί. Η επαγρύπνηση των γονιών πρέπει να επιτρέψει στο μεγάλο να ανασάνει, για να μην είναι διαρκώς εκνευρισμένο και επομένως βίαιο. Τη στιγμή της σύγκρουσης, οι γονείς πρέπει να παρέμβουν αμέσως, για να τη διακόψουν, ακόμα κι αν χρειαστεί να κλείσουν το ένα παιδί στο δωμάτιο του και να το υποχρεώσουν να αφήσει το άλλο στην ησυχία του.
Πρέπει να έχουν εξισωτική συμπεριφορά, για να νιώθουν τα παιδιά, ότι τα αγαπάμε εξίσου;
Είναι αδύνατον να εξισώσετε τα πάντα. Κάθε παιδί έχει διαφορετική θέση στην οικογένεια και διαφορετική ιδιοσυγκρασία. Το καθένα συνδέεται με μια ξεχωριστή στιγμή της ζωής σας. Καλύτερα να αναγνωρίσετε τα προνόμια τους: Τα προνόμια του μεγάλου για το μεγαλύτερο και τα προνόμια του μικρού για το μικρότερο. Όταν δεν νιώθετε δίκαιοι, μπορείτε να δικαιολογηθείτε στο παιδί: "Είναι, ίσως άδικο αυτό, αλά δεν μπορώ να το αλλάξω, έτσι είναι!". Η αναζήτηση του "ποιος άρχισε" δεν έχει νόημα, ούτε και το να θέλετε να δώσετε και στους δυο το ίδιο πράγμα. Πρέπει να μάθετε στο παιδί να αντέχει τη ματαίωση και να χαίρεται με τη χαρά του άλλου, επαγρυπνώντας, φυσικά, ώστε η αδικία να μην στρέφεται πάντα προς την ίδια κατεύθυνση.
Όλα πάνε καλά έως την ώρα που οι γονείς γυρίζουν από τη δουλειά, είναι φυσικό αυτό;
Τα παιδιά καβγαδίζουν όχι μόνο, για να διασκεδάσουν, αλλά και για να τραβήξουν την προσοχή σας. Συνειδητοποιούν απόλυτα, ότι την ώρα του καβγά δεν μπορείτε να διαβάσετε το περιοδικό σας ή να μιλήσετε στο τηλέφωνο. Τα παιδιά είναι σίγουρα πως την ώρα που κυνηγιούνται, δέρνονται, παίρνουν το ένα τα πράγματα του άλλου, κλαψουρίζουν, έρχονται να παραπονεθούν.... σας έχουν στη διάθεση τους. Έτσι, επιδεικνύουν την ανάγκη τους για την προσοχή σας.
Πότε και πως μπορούν οι γονείς να παρέμβουν στη σύγκρουση;
Οι γονείς πρέπει να παρέμβουν πολύ νωρίς, προληπτικά. Αν αφήσουν την κρίση να επωαστεί, καθώς δεν συνειδητοποιήσουν πχ ότι αν το μεγάλο θέλει να είναι στον υπολογιστή, θα θέλει και το μικρό το ίδιο. Και ο καβγάς δεν θα αργήσει να ξεσπάσει μεταξύ στα δύο παιδιά. Αν οι γονείς είναι παθητικοί εξ αρχής θα υποχρεωθούν σε μεγαλύτερη προσπάθεια για να αντιμετωπίσουν την κρίση.
Αν οι γονείς προσφέρουν στο μικρότερο κάποιο δώρο που θέλει για να ξεχάσει πχ το καρούμπαλο που μπορεί να προκλήθηκε από τον καβγά με το μεγαλύτερο θα πρέπει να συζητήσουν με το μεγάλο για το τελευταίο πράγμα που του πρόσφεραν χωρίς να το βάλουν στη διαδικασία να τα σκεφτεί όλα αυτά μόνο του γιατί είναι σαν να παίζουν με τα νεύρα του.
Αν παρ' όλα αυτά ξεσπάσει ο καβγάς, πρέπει να τον σταματήσετε αμέσως, χωρίζοντας τα παιδιά. Το πρόβλημα δεν είναι τόσο να καταλάβετε τους λόγους της σκηνής, αλλά να δείξετε στα παιδιά πόσο σας κουράζουν αυτοί οι καβγάδες και πόση ανάγκη έχετε από αρμονικές σχέσεις.
Το ιδανικό είναι να έχετε δύο μικρά δωμάτια αντί για ένα μεγάλο, για να μπορείτε να στέλνετε το καθένα "σπίτι του". Αλλά αν έχετε μικρό σπίτι, με ένα κοινό δωμάτιο για τα παιδιά, μπορείτε να στείλετε το ένα στο δωμάτιο, ενώ το άλλο κάθεται μπροστά στον υπολογιστή ή ακόμα να πάρετε το ένα για μια βόλτα.
Όσο για τα μεγάλα αισθήματα ηθικής και τους συναισθηματικούς λόγους για τον αμοιβαίο σεβασμό, δεν έχουν και μεγάλη επίδραση και, μάλλον, τρέφουν τη σύγκρουση. Μην ξεχνάτε πως το παιδί δεν προβάλλει τον εαυτό του στο μέλλον, ζει τον παρόντα χρόνο!
Συμπερασματικά.
Οι καβγάδες είναι μέρος των παιδικών χρόνων, και μόνο τα παιδιά καταλαβαίνουν τα αίτια τους. Ίσως αργότερα να γίνουν ωραίες αναμνήσεις, αρκεί να μείνετε ο άγρυπνος εξισορροπηστής τους
Σειρά: Ζω και μαθαίνω!
"Η Λουίζα πειράζει τον μικρό αδελφό της"
Εκδόσεις: Λ. Παπαγιάννης & Φ. Καϊάφα
Αυτό το άρθρο δεν θα μπορούσε να έρθει σε καλύτερη στιγμή! Τα παιδιά μου είναι 1,5 χρονών το μικρό - αγοράκι, και 3 ετών το μεγάλο - κορίτσι. Και από τώρα αντιμετωπίζουμε συχνά πυκνά καυγάδες τους, κυρίως για ένα παιχνίδι και για την αποκλειστικότητα της αγάπης της μαμάς ή του μπαμπά. Βρήκα κάποιες πολύ χρήσιμες συμβουλές! Ευχαριστώ!
ΑπάντησηΔιαγραφή