Είναι πια αρκετά μεγάλο για να βρέχει το κρεβάτι του. Γιατί τότε εξακολουθεί να το κάνει; Το παιδί σας μπορεί να ξεπεράσει τη νυχτερινή ενούρηση οριστικά και γρήγορα αν έχει την αγάπη σας, την ψυχολογική στήριξη, αλλά και τη βοήθεια της επιστήμης.
Μέχρι την ηλικία των 5 ετών είναι φυσιολογικό το παιδί να "βρέχει" το κρεβάτι του τα βράδια. Στη συνέχεια, η νυχτερινή ενούρηση μειώνεται με ρυθμό 15% κάθε χρόνο. Για να πούμε ότι υπάρχει πρόβλημα, θα πρέπει αυτή η κατάσταση να συνεχίζεται κάθε βράδυ (ή σχεδόν κάθε βράδυ) αφού το παιδί περάσει τα πέντε του χρόνια και εφόσον δεν έμεινε στεγνό για διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών. Τότε θεωρείται ότι πάσχει από "νυχτερινή ενούρηση", δηλαδή από ακούσια απώλεια ούρων κατά τη διάρκεια του ύπνου. Ωστόσο, αυτό είναι κάτι που δεν θα πρέπει να σας ανησυχεί ιδιαίτερα, αρκεί να δείξετε προσοχή τόσο εσείς όσο και ο παιδίατρος. Ένα ενουρητικό παιδί είναι συνήθως ένα υγιές παιδί και το πιο πιθανό είναι η ενούρηση να οφείλεται στην αργή ωρίμανση ενός αδένα που ονομάζεται υπόφυση. Δεν είναι επίσης σπάνιο το φαινόμενο τα παιδιά να εμφανίζουν απώλεια ούρων τη νύχτα όταν βρίσκονται υπό ψυχολογικό στρες και λιγότερο συχνά όταν έχουν κάποια λοίμωξη στο ουροποιητικό σύστημα.
Η νυχτερινή ενούρηση διακρίνεται σε πρωτοπαθή και δευτεροπαθή. Η πρωτοπαθής αναφέρεται σε παιδιά που δεν έχουν καταφέρι να ελέγξουν την απώλεια ούρων όταν κοιμούνται. Η δευτεροπαθής αναφέρεται σε παιδιά που πριν την εμφάνιση της έχουν παραμείνει στεγνά το βράδυ για διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι υπάρχουν παιδιά που "βρέχονται" από τότε που γεννήθηκαν, χωρίς να έχουν καταφέρει έστω και για λίγες μέρες να αποκτήσουν τον έλεγχο της ουροδόχου κύστης τους, και άλλα στα οποία το πρόβλημα εμφανίζεται ξαφνικά. Αυτή η δεύτερη περίπτωση εκδηλώνεται κυρίως στην πρώτη σχολική ηλικία. Τα αίτια είναι συνήθως ψυχολογικά, όπως, για παράδειγμα, η ζήλια για τη γέννηση ενός άλλου παιδιού, η απώλεια κάποιου αγαπημένου προσώπου, το άγχος και η στεναχώρια που προκαλεί ένα διαζύγιο, οι συχνοί καβγάδες στην οικογένεια, η έναρξη του σχολείου καθώς και η αλλαγή σπιτιού.
Τα αίτια της πρωτοπαθής νυχτερινής ενούρησης δεν είναι επακριβώς γνωστά. Στις περισσότερες περιπτώσεις οφείλεται σε καθυστέρηση της ωρίμανσης της υπόφυσης, με αποτέλεσμα την υπερπαραγωγή ούρων κατά τη διάρκεια της νύχτας (λόγω προσωρινής έλλειψης της αντιδιουρητικής ορμόνης που παράγεται από αυτήν), ή σε μικρή χωρητικότητα της ουροδόχου κύστης. Η ορμόνη αυτή, η βαζοπρεοσίνη, έχει τη δυνατότητα να μειώνει την παραγωγή ούρων και εκκρίνεται σε μεγαλύτερη ποσότητα κατά τη διάρκεια της νύχτας. Στα παιδιά που πάσοχυν από πρωτοπαθή νυχτερινή ενούρηση παράγεται σε μικρότερες ποσότητες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να παράγουν πολλά ούρα τη νύχτα, που υπερβαίνουν τη χωρητικότητα της κύστης τους, η οποία "ξεχειλίζει" και έτσι βρέχονται στον ύπνο τους.
Μερικές φορές, η ξαφνική νυχτερινή απώλεια ούρων σε παιδιά σχολικής ή προσχολικής ηλικίας μπορεί να είναι το καμπανάκι που προειδοποιεί για κάποιο σοβαρότερο πρόβλημα, όπως, πχ, για την εμφάνιση υποτροπιάζουσας ουρολοίμωξης ή ακόμα (σε συνδυασμό με κάποια άλλα συμπτώματα, όπως έντονη δίψα, απώλεια βάρους κλπ) για σακχαρώδη διαβήτη. Είναι όμως φανερό ότι σε αυτές τις περιπτώσεις δεν είναι η νυχτερινή ενούρηση το πρόβλημα που απασχολεί παιδιάτρους και γονείς, αλλά πολύ σοβαρότερα προβλήματα υγείας.
Πίσω από την πρωτοπαθή ενούρηση, επίσης, μπορεί να κρύβεται και κληρονομική προδιάθεση. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, τρία στα τέσσερα παιδιά των οποίων και οι δύο γονείς είχαν παρουσιάσει νυχτερινή ενούρηση αντιμετωπίζουν ανάλογο πρόβλημα και περίπου τα μισά από τα παιδιά που "βρέχουν" το κρεβάτι τους έχουν τουλάχιστον ένα γονιό που έκανε το ίδιο. Μάλιστα, έχει παρατηρηθεί ότι τα παιδιά σταματούν τη νυχτερινή ενούρηση στην ίδια ηλικία με τους γονείς τους ή λίγο νωρίτερα.
Η διάγνωση θα επιβεβαιωθεί από τον παιδίατρο με το αναλυτικό ιστορικό και με κάποιες εξετάσεις. Ένα εργαλείο που θα βοηθήσει τον ειδικό να εξακριβώσει τον τύπο της διαταραχής και τα πιθανά αίτια της είναι το "ημερολόγιο", ένα σημειωματάριο όπου θα καταγράφετε λεπτομερώς κάθε πότε πίνει υγρά το παιδί και κάθε πότε ουρεί. Με τη βοήθεια του ο γιατρός, σε μια προσπάθεια να διαμορφωθούν νέες συνήθειες, θα δώσει οδηγίες για το πότε το παιδί πρέπει να πίνει υγρά και πότε πρέπει να πηγαίνει στην τουαλέτα.
Τι να κάνουμε;
Η αντιμετώπιση της παιδικής νυχτερινής ενούρησης περιλαμβάνει τόσο μεθόδους που ενθαρρύνουν την αλλαγή συμπεριφορών όσο και ειδικά φάρμακα. Μερικές από τις κλασικές μεθόδους πρόληψης των "νυχτερινών ατυχημάτων" είναι:
- Ο περιορισμός των υγρών που καταναλώνει το παιδί πριν φτάσει η ώρα να πέσει για ύπνο.
- Η ενθάρρυνση για πλήρη κένωση της κύστης λίγο πριν κοιμηθεί.
- Η καταγραφή των συνηθειών του τη νύχτα, ώστε να προλαβαίνετε να το σηκώνετε έγκαιρα για να πάει στην τουαλέτα.
- Η αποφυγή οποιασδήποτε τιμωρίας σχετίζεται με το πρόβλημα.
- Η επιβράβευση όσες νύχτες το κρεβάτι μένει στεγνό.
Μην το αγχώνετε.
Η νυχτερινή ενούρηση δεν είναι αρρώστια. Είναι μια ενοχλητική πάθηση που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με ψυχραιμία, όσο το δυνατόν πιο νωρίς, πριν συμπληρώσει το παιδί τα έξι του χρόνια, ώστε να μην επιβαρυνθεί το ίδιο ψυχολογικά. Τα παιδιά που βρέχονται στον ύπνο τους νιώθουν ντροπή, άγχος, ανασφάλεια και πολλές φορές φόβο απέναντι στους γονείς. Για αυτό, δεν πρέπει ποτέ να το τιμωρείτε ή να το μαλώνετε. Εξηγήστε του ότι δεν φταίει, ότι κι άλλοι συνομήλικοι του αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα και ότι με τις κατάλληλες κινήσεις γρήγορα θα αποκτήσει τον έλεγχο. Προσπαθήστε να μπείτε στη θέση του και να καταλάβετε αυτό που αισθάνεται. Φροντίστε να το καθησυχάσετε, να το στηρίξετε και να το ενισχύσετε. Μην επιτρέψετε να το κοροϊδεύουν τα άλλα μέλη της οικογένειας και ιδιαίτερα τα αδέρφια του. Αντίθετα, είναι καλό να το επαινείτε για κάθε στεγνή νύχτα. Έτσι, το βοηθάτε να καλλιεργήσει την αυτοπεποίθηση του και να αποκτήσει θάρρος.
Τελικά εκεί βρίσκεται και το μεγάλο ζήτημα στη νυχτερινή ενούρηση: Είναι μια πάθηση που υπονομεύει την αυτοεκτίμηση του παιδιού και το κάνει να αισθάνεται αποκομμένο, απομονωμένο και "διαφορετικό" από τους φίλους του, από την τάξη του ακόμα και από την οικογένεια του. Η αποκατάσταση της υγείας του θα επαναφέρει την αυτοεκτίμηση του σε υψηλότερα επίπεδα ακόμα και σε σχέση με εκείνα των συνομηλίκων του που ποτέ δεν βράχηκαν τη νύχτα.
Που μπορεί να οφείλεται η νυχτερινή ενούρηση.
- Μειωμένη έκκριση της αντιδιουρητικής ορμόνης.
- Μικρό μέγεθος της ουροδόχου κύστης.
- Βαρύς ύπνος.
- Αίσθημα ζήλιας προς μικρότερο αδερφάκι.
- Ανασφάλεια, αδικαιολόγητο άγχος
- Προβλήματα επικοινωνίας και καβγάδες ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας.
- Φοβίες (ζώα, φαντάσματα, κεραυνοί, θάνατος)
Μαμά τα έκανα μούσκεμα