Το νηπιαγωγείο είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη των παιδιών και θα πρέπει να επιλέξετε με μεγάλη προσοχή, γιατί από αυτό θα εξαρτηθεί, μεταξύ άλλων, και η αγάπη του παιδιού για το σχολείο και τη μάθηση. Στο νηπιαγωγείο τα παιδιά δεν κάνουν απλώς τραγούδια και λογάκια, αφού έχουν εξελιχθεί και μπορεί να μάθουν από μια δεύτερη γλώσσα ως να βελτιώσουν και να αναπτύξουν μια σωστή προσωπικότητα.
Τα νήπια μαθαίνουν πολλά πράγματα στο νηπιαγωγείο, τα οποία δεν είναι εύκολο να αναγνωρίσουν οι γονείς. Ωστόσο έχουν αποκτήσει εμπειρίες, γνώσεις και δεξιότητες που τα οπλίζουν για την σχολική και την ενήλικη ζωή τους. Η μαθησιακή διαδικασία θα πρέπει να επικεντρώνεται στα εξής: Είσαι σημαντικός/ή για μένα (ο σεβασμός του άλλου), Έχω ενδιαφέροντα, Καταλαβαίνω, Είμαι ικανός/ή να το κάνω (ανεξαρτοποίηση), Θέλω να ξέρω (περιέργεια), Πιστεύω στον εαυτό μου (αυτοπεποίθηση), Έχω μια ιδέα (ανάπτυξη και έκφραση των ιδεών των παιδιών), Θέλω να κάνω αυτό (οι ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών), Ανήκω (η αίσθηση του ανήκειν), Έχω κάτι να πω (ικανότητα επικοινωνίας και έκφρασης μέσω της γλώσσας), Έχω μια δουλειά (ανάληψη ευθυνών) και Πρέπει να σε γνωρίσω (ο σεβασμός του διαφορετικού και η αρμονική συμβίωση). Τελικά τα καινούργια στοιχεία στη μάθηση των παιδιών του 21ου αιώνα αναπτύσσονται στο νηπιαγωγείο εκέινο που επικεντρώνεται στην οικοδόμηση μιας εικόνας του εαυτού και της ομάδας γεμάτη γνώση και αυτοπεποίθηση, στην εδραίωση της κριτικής σκέψης που είναι ανοιχτή στους άλλους, ανοιχτή στην αμφιβολία, ανοιχτή στην αποδοχή του λάθους και της αβεβαιότητας, στην καλλιέργεια των ικανοτήτων όλων των παιδιών, να παρατηρούν, να συλλέγουν στοιχεία και να τα ερμηνεύουν.
Το νηπιαγωγείο αποτελεί ένα σημαντικό σταθμό στην μετάβαση των παιδιών από το σπίτι στο σχολείο.
Μπορούμε να αναφέρουμε μια σειρά από δραστηριότητες στο νηπιαγωγείο που βοηθούν τα παιδιά μεταξύ άλλων:
- Να συνεργάζονται, να μοιράζονται πράγματα και ιδέες, να περιμένουν τη σειρά τους.
- Να μαθαίνουν να είναι ανεξάρτητα, να αποφασίζουν για τον τρόπο της μάθησης τους και να βιώνουν τις συνέπειες των αποφάσεων τους σε ένα ασφαλές περιβάλλον.
- Να έρχονται σε επαφή με τους αριθμούς, να τους αναγνωρίζουν και να ξέρουν τι σημαίνουν
- Να έρχονται σε επαφή με τα γράμματα και τους ήχους και να αρχίζουν να αναγνωρίζουν λέξεις ως μέρος της ζωής τους.
- Να έρχονται σε επαφή με το βιβλίο, ακούγοντας διάφορες ιστορίες ή επιχειρώντας να φτιάξουν τις δικές τους.
- Να βελτιώσουν τις γνώσεις τους για διάφορα θέματα και καταστάσεις.
Νηπιαγωγείο και εκμάθηση δύο γλωσσών.
"Μπορεί το παιδί μου να μαθαίνει μεγαλώνοντας συγχρόνως δύο γλώσσες;" ή ακόμα, "Θα μπορεί το παιδί μου αργότερα να εκφράζεται σωστά, για παράδειγμα στο σχολείο;". Αυτές οι ερωτήσεις απασχολούν πολλούς γονείς και με αυτά τα θέματα έχουν ασχοληθεί πολλοί παιδαγωγοί και επιστήμονες. Έρευνες έχουν αποδείξει: Τα παιδιά διαθέτουν την ικανότητα να μεγαλώνουν με δύο ή και τρεις γλώσσες μαθαίνοντας τες, αν τους δοθεί η αναγκαία υποστήριξη και καθοδήγηση.
Σε πολλά νηπιαγωγεία το παιδί μαθαίνει όχι μόνο την ελληνική αλλά και μια ξένη γλώσσα, όπως αγγλική ή γερμανική γλώσσα, αλλά και άλλα σπουδαία και βασικά πράγματα που θα του χρησιμεύσουν στην εκμάθηση της γλώσσας και αργότερα γενικά στο σχολείο. Για αυτή τη βοήθεια που προσφέρει, είναι σημαντικό να επισκέπτονται τα παιδιά τακτικά το νηπιαγωγείο από την ηλικία των τριών ετών. Έτσι τους προσφέρεται αρκετός χρόνος μέχρι την είσοδο τους στο δημοτικό σχολείο, να μάθουν ικανοποιητικά μια γλώσσα. Με εικονογραφημένα βιβλία, παιχνίδια, συζητήσεις, τραγούδια, ποιηματάκια και ιστορίες, πλουτίζουν οι παιδαγωγοί σήμερα τη διδασκαλία μιας ξένης γλώσσας. Στην αρχή, όταν το παιδί σας δεν ξέρει καλά πχ γερμανικά, ίσως ψάξει να βρει παιδιά στο νηπιαγωγείο, που κι αυτά μιλάνε ελληνικά στο σπίτι. Αυτό θα βοηθήσει το παιδί να συνηθίσει και να νιώσει άνετα.
Ποια γλώσσα μιλάτε με το παιδί σας;
Συχνά ακούνε οι γονείς συμβουλές όπως, "μιλάτε στα παιδιά σας γερμανικά ή αγγλικά, θα είναι πιο εύκολο για αυτά μετά στο σχολείο". Αυτή η συμβουλή είναι λανθασμένη. Μιλάτε με τα παιδιά σας τη γλώσσα που ξέρετε καλύτερα, που εκφράζεστε φυσικά και άνετα-αυτή είναι συνήθως η μητρική γλώσσα. Σε αυτή τη γλώσσα έχετε το πιο πλούσιο λεξιλόγιο και γνωρίζετε τη δομή της πρότασης. Έτσι δημιουργεί το παιδί σας μια γερή βάση που θα το βοηθήσει έπειτα στην εκμάθηση και άλλων γλωσσών πχ γερμανικά. Για να μάθει ένα παιδί σωστά μια γλώσσα χρειάζεται χρόνια-αυτό ισχύει και για τη μητρική, αλλά και για κάθε καινούργια γλώσσα που θα μάθει αργότερα.
Μερικά παιδιά κατά διαστήματα αποφασίζουν να επικοινωνούν μόνο σε μια γλώσσα, ακόμα κι όταν εσείς τους μιλάτε ελληνικά. Αυτές οι φάσεις είναι φυσιολογικές. Αν εσείς παραμείνετε σταθεροί και συνεχίσετε να μιλάτε στο παιδί σας στη γλώσσα σας, κι αν το παιδί εξακολουθεί να ακούει αυτή τη γλώσσα και σε άλλες ευκαιρίες, τότε δε θα την ξεχάσει, αλλά θα συνεχίσει να μαθαίνει ακούγοντας και κάποια στιγμή θα ξαναρχίσει σίγουρα να την μιλάει.
Τι μπορείτε όμως, να κάνετε στην οικογένεια για τη γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού σας; Η καθημερινή οικογενειακή ζωή παίζει σπουδαίο ρόλο στην ανάπτυξη της γλώσσας του παιδιού σας. Άλλωστε, έτσι μαθαίνουν τα παιδιά τις πρώτες τους λέξεις, τη μητρική τους γλώσσα.
Ποιες συγκεκριμένες δυνατότητες έχει η οικογένεια, για να βοηθήσει το παιδί στη γλωσσική του ανάπτυξη; Ευχάριστη προσωπική επαφή, συζητήσεις, αφηγήσεις.
Αυτές οι καθημερινές κουβέντες είναι πολύ σημαντικές για τα παιδιά. Διηγηθείτε τους κάτι για τη δουλειά σας, για τη γιαγιά και τον παππού, κάτι που σας συνέβηκε σήμερα. Κι αν το παιδί σας, σας παρακολουθεί την ώρα που μαγειρεύετε, πέστε του, για παράδειγμα, τι βάζετε αυτή τη στιγμή στην κατσαρόλα. Να χαίρεστε όταν το παιδί σας ρωτάει ή διηγείται με λεπτομέρειες τα ευχάριστα και τα δυσάρεστα που του συνέβηκαν σήμερα τι είπαν οι φίλοι του στο νηπιαγωγείο κλπ. Όταν διηγείται, μαθαίνει το παιδί σταδιακά να εκφράζεται και να εξηγεί με λέξεις, τις ιδέες και τις επιθυμίες του. Τα παιδιά μαθαίνουν πιο εύκολα σε ευχάριστο περιβάλλον και όταν δεν φοβούνται δεν κάνουν λάθη.
Πηγή: περιοδικό Όλα για το παιδί
Μαθαίνουν τα παιδιά στο νηπιαγωγείο;