Ο Στρατής Κολυμπιανάκης MD MSc PhD, Λέκτορας Μαιευτικής - Γυναικολογίας και Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ειδικός στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή, εξηγεί στο Υγείαonline.gr, την νέα πιο ασφαλής και φιλική δυνατότητα τεχνικής, εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Η εξωσωματική γονιμοποίηση έχει ως τελικό στόχο την επίτευξη εγκυμοσύνης με την μεταφορά ενός ή περισσοτέρων εμβρύων στην μήτρα της μελλοντικής μητέρας. Για τον σκοπό αυτό, αρχικά η γυναίκα υποβάλλεται σε φαρμακευτική αγωγή, ώστε, να αναπτυχθούν στις ωοθήκες πολλαπλά ωοθυλάκια, καθένα από τα οποία περιέχει ένα ωάριο. Όταν τα ωοθυλάκια αυτά φτάσουν στο κατάλληλο μέγεθος, ακολουθεί η διαδικασία της ωοληψίας κατά την οποία τα ωάρια που περιέχουν λαμβάνονται με μια λεπτή βελόνη από τις ωοθήκες.
Στη συνέχεια τα ωάρια θα γονιμοποιηθούν στο εργαστήριο με το σπέρμα του συζύγου και τα έμβρυα που θα προκύψουν από την ένωση ωαρίου-σπερματοζωαρίου θα μεταφερθούν στην μήτρα μερικές μέρες αργότερα.
Η χορήγηση της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής είναι από τα πιο βασικά στάδια επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Για το λόγο αυτό, ένα σημαντικό μέρος της έρευνας στο χώρο της Αναπαραγωγής τα τελευταία χρόνια, έχει επικεντρωθεί στη δημιουργία νέων φαρμακευτικών ουσιών και στη βελτίωση των σχημάτων θεραπείας.
Τα πιο ευρέως διαδεδομένα σχήματα θεραπείας περιλαμβάνουν ουσίες που εισήχθησαν στην εξωσωματική γονιμοποίηση το 1984 και ονομάζονται αγωνιστές. Η θεραπεία με αγωνιστές, η μόνη επιλογή για πάρα πολλά χρόνια στην διέγερση των ωοθηκών για εξωσωματική γονιμοποίηση, χαρακτηρίζεται από ορισμένα σοβαρά μειονεκτήματα.
Με τη χρήση των αγωνιστών, απαιτείται περίπου ένας μήνας από την πρώτη ένεση έως την λήψη των ωαρίων. Η παρατεταμένη διάρκεια της θεραπείας επιβαρύνει σε μεγάλο βαθμό το ζευγάρι, σωματικά και ψυχολογικά. Δεδομένου ότι, μπορεί να απαιτηθούν περισσότερες από μία προσπάθειες για την επίτευξη εγκυμοσύνης, η αθροιστική αυτή επιβάρυνση του ζευγαριού και ιδίως της γυναίκας, οδηγεί συχνά στην πρόωρη εγκατάλειψη της προσπάθειας απόκτησης ενός παιδιού.
Επίσης, δεν μπορεί να παραβλεφθεί η εμφάνιση της πιο συχνής και σοβαρής επιπλοκής της χορηγούμενης φαρμακευτικής αγωγής, αυτής του συνδρόμου υπερδιέγερσης των ωοθηκών. Το σύνδρομο υπερδιέγερσης, που προκαλείται από μια υπερβολική αντίδραση των ωοθηκών με ανάπτυξη πολύ μεγάλου αριθμού ωοθυλακίων, μπορεί να οδηγήσει, στις πιο σοβαρές μορφές του, στην εισαγωγή της γυναίκας στο νοσοκομείο και ενδεχομένως σε επιπλοκές επικίνδυνες για την υγεία της. Πραγματικά, είναι πολύ δύσκολο για μια γυναίκα που υποβλήθηκε σε εξωσωματική γονιμοποίηση και εμφάνισε σύνδρομο υπερδιέγερσης των ωοθηκών να επιχειρήσει ξανά νέα προσπάθεια.
Τα παραπάνω σοβαρά μειονεκτήματα, οδήγησαν την έρευνα στο χώρο της Αναπαραγωγής στην απάντηση δύο θεμελιωδών ερωτημάτων:
1. Μπορούμε να κάνουμε την εξωσωματική γονιμοποίηση πιο φιλική προς την γυναίκα;
2. Μπορούμε να κάνουμε την εξωσωματική γονιμοποίηση πιο ασφαλή για τη γυναίκα;
Η θετική απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα είναι σήμερα πραγματικότητα με την χρήση νεότερων φαρμακευτικών ουσιών που ονομάζονται ανταγωνιστές και που μπορούν να αντικαταστήσουν με επιτυχία τους αγωνιστές.
Πράγματι, με τη χρήση των ανταγωνιστών, η εξωσωματική γονιμοποίηση μπορεί επιτέλους να γίνει πιο φιλική. Δεν υπάρχει κανένας λόγος οι γυναίκες σήμερα να υποβάλλονται σε 25-30 ημέρες φαρμακευτικής αγωγής με αγωνιστές, όταν με την χρήση των ανταγωνιστών η αντίστοιχη θεραπεία δε ξεπερνά τις 10-12 ημέρες.
Επιπλέον, σήμερα δεν αμφισβητείται ότι η χρήση των ανταγωνιστών σε σύγκριση με τους αγωνιστές συνδέεται με δύο φορές μικρότερο κίνδυνο εισαγωγής της γυναίκας στο νοσοκομείο λόγω εμφάνισης του συνδρόμου υπερδιέγερσης των ωοθηκών (Al-Inany et al., 2006; Kolibianakis et al., 2007). Γίνεται σαφές λοιπόν, ότι η χρήση των ανταγωνιστών καθιστά την εξωσωματική γονιμοποίηση μια πιο ασφαλή διαδικασία.
Επιπρόσθετα, η αποτελεσματικότητα των ανταγωνιστών στην επίτευξη εγκυμοσύνης έχει επιβεβαιωθεί από τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα (Kolibianakis et al., 2007). Για τους παραπάνω λόγους, οι ανταγωνιστές αποτελούν την θεραπεία εκλογής στα μεγαλύτερα κέντρα Αναπαραγωγής στην Ευρώπη.
Η απλή, ασφαλής και αποτελεσματική εξωσωματική γονιμοποίηση, που ήταν για χρόνια απαίτηση τόσο των ζευγαριών όσο και της ιατρικής κοινότητας, σήμερα μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Τα υπογόνιμα ζευγάρια, στην προσπάθεια τους να φέρουν στον κόσμο ένα υγιές παιδί, δεν προσδοκούν τίποτα λιγότερο.
Κολυμπιανάκης Στρατής MD MSc PhD
Λέκτορας Μαιευτικής/Γυναικολογίας και Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Ειδικός στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή
www.easy-ivf.gr και www.easy-ivf.com
ΠΗΓΗ http://www.ygeiaonline.gr/
Εξωσωματική: Tώρα πιο ασφαλής και φιλική